200 χρόνια "για τα πανηγύρια" και συνεχίζουμε
Τι και αν κοντεύουν να περάσουν δύο περίπου αιώνες από τότε που εκδόθηκε το θεατρικό έργο του Αλέξανδρου Ρίζου Ραγκαβή για πρώτη φορά (1845) σε μία Ελλάδα φαινομενικά διαφορετική από αυτή του σήμερα, συνειδητοποιούμε, βλέποντας το έργο, πως επί της ουσίας τα πάθη των (νεο)Ελλήνων παραμένουν ίδια και απαράλλαχτα. Και σε αυτή τη διαπίστωση βοηθά το στήσιμο της παράστασης από τη Σμαράγδα Καρύδη και τους συνεργάτες της με το μοντέρνο να συναντά την παράδοση, "ρίχνοντας γέφυρες" ανάμεσα στο σήμερα και το χθες, μέσω του σκηνικού, των κουστουμιών και της απόδοσης μίας πρωτότυπης εκδοχής γεμάτης ζωντάνια, έμπνευση και παλμό.
Ρίσκο η επιλογή του αυθεντικού κειμένου στην καθαρεύουσα, το οποίο αποδίδει τα μέγιστα τόσο στο ρυθμό της παράστασης, με τον Ραγκαβή να επιχειρεί την αναβίωση των κλασικών κωμωδιών στην τότε νεόσυστατη Ελλάδα με χρήση τραγουδιών, έμμετρου λόγου και Χορού, που μεταφέρονται σε μεγάλο βαθμό ατόφια, όσο και στην ανάδειξη της διαχρονικότητας της ιστορίας σε μία γλώσσα που, αν και αρχικά ξενίζει, στη συνέχεια γίνεται αναπόσπαστο κομμάτι της, χάρη στην κομψότητα με την οποία ο δημιουργός "κέντησε" το έργο, όπως και στη φυσικότητα με την οποία ερμηνεύουν οι ηθοποιοί κάθε λέξη και φράση του, αναδεικνύοντας τον πλούτο, αλλά και τις κοινές ρίζες ανάμεσα σε καθαρεύουσα και δημοτική.
Πρωταγωνιστούν ο Μανώλης Κουτρούλης (Νίκος Κουρής), ευκατάστατος, αν και αμόρφωτος, ράφτης από τη Σύρο, που έρχεται στην Αθήνα για να ζητήσει το χέρι της όμορφης και υπέρμετρα φιλόδοξης Ανθούσας (Σμαράγδα Καρύδη), συνοδεία του δαιμόνιου υπηρέτη του Στροβίλη (Κώστας Κορωναίος). Η Ανθούσα πιέζεται από τον πατέρα της Σπύρο (Γιώργος Ψυχογιός) να δεχθεί την πρόταση, εκείνη, όμως, διατηρώντας κρυφή σχέση με τον αστυνόμο Ξανθούλη (Σπύρος Χατζηαγγελάκης) κάνει τα πάντα για να αποφύγει τη δέσμευση, μέχρι να πέσει στην παγίδα της ματαιοδοξίας της.
Το έργο μεταφέρεται αυτούσιο στα σημαντικότερα σημεία των διαλόγων μεταξύ των κεντρικών ρόλων, έχοντας υποστεί περικοπές, προσθήκες και διαφοροποιήσεις κυρίως στα τρίτα πρόσωπα, αλλαγές που δένουν άρρηκτα μεταξύ τους, ενισχύοντας το αυθεντικό σε συνοχή και νόημα, ενώ το κείμενο έχει εμπλουτιστεί και με τραγούδια σε στίχους της Σοφίας Καψούρου και μουσική του Μίνου Μάτσα, στα οποία ο Χορός κάνει αισθητή τη δικιά του παρουσία.
Άκρως πετυχημένη η εισαγωγή, με το Χορό να κάνει εντυπωσιακή είσοδο στη σκηνή, δίνοντας για πρώτη και για τελευταία φορά στη δημοτική τον τόνο της παράστασης μέσα από χιουμοριστικές περιγραφές του πολιτικού και ιστορικού πλαισίου στο οποίο αυτή γράφτηκε και διαδραματίζεται, πριν να ολοκληρωθεί ο πρόλογος και να ακολουθήσει το έργο εξ'ολοκλήρου στην καθαρεύουσα. Η γλώσσα ενδέχεται να δυσκολέψει ορισμένους, χωρίς να αποτελεί εμπόδιο στο να γίνουν αντιληπτά τα όσα συμβαίνουν στην παράσταση, ακόμη και αν χάνονται μεμονωμένες λεπτομέρειες στα λεγόμενα των ηθοποιών. Τα εμβόλιμα τραγούδια, ο ρυθμός του κειμένου, οι ερμηνείες, οι κινήσεις και οι εκφράσεις των πρωταγωνιστών, η ζωντανή μουσική επί σκηνής, οι σκηνοθετικές "πινελιές" με τη βοήθεια του περιστρεφόμενου σκηνικού στο κέντρο και τις φανταχτερές γιρλάντες, που το περιστοιχίζουν, διατηρούν αμείωτο το ενδιαφέρον και την προσοχή του θεατή, συνδράμοντας στο να αναδειχθεί η καθαρεύουσα ως η καταλληλότερη επιλογή στο κλείσιμο του έργου.
Η ιστορία απλή και κατανοητή, όπως και οι χαρακτήρες της, με την παράσταση να μη μένει στους έρωτες και τα προξενιά των πρωταγωνιστών, αλλά να προχωρά και να καυτηριάζει τη διαφθορά της εξουσίας, τις πελατειακές σχέσεις με το ρουσφέτι, τις επιρροές των Μεγάλων Δυνάμεων στα εσωτερικά της χώρας, την αναξιοκρατία και τη μεγαλομανία των κυβερνώντων, τα διαπλεκόμενα με τον Τύπο και τα μέσα ενημέρωσης, τη διχόνοια και την έλλειψη συλλογικότητας μεταξύ των Ελλήνων.
Εξαιρετικές οι παρουσίες των ηθοποιών σε μία παράσταση συνόλου με τον Νίκο Κουρή να δεσπόζει με μία ερμηνεία που πίσω από το κωμικό στοιχείο υποκρύπτει το τραγικό, παραπέμποντας φυσιογνωμικά στη φιγούρα του Καραγκιόζη. Ιδανική η επιλογή του έργου από τη Σμαράγδα Καρύδη στο σκηνοθετικό της ντεμπούτο, με την ίδια στο ρόλο της Ανθούσας να παρουσιάζεται δυναμική, αδίστακτη και γεμάτη ενέργεια, βρισκόμενη σε συνεχή κίνηση και με το λόγο της να κυλάει απρόσκοπτα με τρόπο που παρασύρει. Ο Κώστας Κορωναίος, αν και με λιγότερο έντονη παρουσία στο ρόλο του υπηρέτη, καταφέρνει να δώσει στιγμές αβίαστου γέλιου, επιβεβαιώνοντας τα όσα λέγονται για τα "σιγανά ποταμάκια", ενώ οι Γιώργος Ψυχογιός και Σπύρος Χατζηαγγελάκης συμπληρώνουν με ερμηνείες απόλυτα ταιριαστές και αψεγάδιαστες τους κύριους ρόλους.
Ο Χορός, αναπόσπαστο κομμάτι του έργου, συμπρωταγωνιστεί με το τραγούδι, τη μουσική, την ερμηνεία και την κίνηση πετυχαίνοντας σε σημεία να "κλέψει" το χειροκρότημα και το γέλιο από τους βασικούς χαρακτήρες, με χαρακτηριστικότερα παραδείγματα τη λαμπερή παρουσία της Ευγενίας Σαμαρά, που κεντρίζει τα βλέμματα από την πρώτη στιγμή, και τη γλώσσα του σώματος με την έκφραση του Τάσου Ροδοβίτη, που, αν και επιτηδευμένες σε σημεία, "ζωγραφίζουν" χαμόγελα. Αξιοσημείωτο πως μεμονωμένα λάθη στην κίνηση και τη "χορογραφία" της ομάδας καλύπτονται άνετα από τους αυτοσχεδιασμούς, την ευρηματικότητα και το μπρίο των μελών της.
Ειδική μνεία στα κουστούμια του Νίκου Χαρλαύτη, στα οποία συνδυάζονται οι παραδοσιακές φορεσιές με το σύγχρονο ντύσιμο, με κοινό παρανομαστή το τσαρούχι σε κλασικό, τακούνι και ξυλοπόδαρο, που προσδίδει κωμικό τόνο στους χαρακτήρες, "δένοντας" το παρελθόν με το παρόν.
Η Σμαράγδα Καρύδη, σε μία ιδιαίτερη εκδοχή του αυθεντικού έργου, παίρνει δημιουργικά ρίσκα που αποδίδουν, αποτίοντας φόρο τιμής στο πρωτότυπο, χωρίς να μένει προσκολλημένη σε αυτό. Μία ποιοτική κωμωδία, που δε χρειάζεται να φτάσει στα άκρα, την υπερβολή και το "ξεχείλωμα", για να προκαλέσει περισσότερο το χαμόγελο και λιγότερο το γέλιο. Μέσα στην ευχάριστη ατμόσφαιρα που δημιουργείται καθίσταται δυνατή η σάτιρα των παθογενειών της χώρας μας, που συνεχίζουν να μας ταλανίζουν, με τη συνεπαγόμενη ανάδειξη της δυναμικής και της διαχρονικότητας του κειμένου του Ραγκαβή, αποδεικνύοντας πως δικαιωματικά μπορεί να θεωρείται κλασικό, όπως συνέβαινε και συνεχίζει να συμβαίνει με τα έργα του Αριστοφάνη και του Μολιέρου, που τον ενέπνευσαν στη δικιά του εποχή .
Κείμενο: Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής / Δραματουργική Επεξεργασία - Σκηνοθεσία: Σμαράγδα Καρύδη / Στίχοι Τραγουδιών : Σοφία Καψούρου
Παίζουν: Σμαράγδα Καρύδη, Νίκος Κουρής, Κώστας Κορωναίος, Ευγενία Σαμαρά, Σπύρος Χατζηαγγελάκης, Γιώργος Ψυχογιός, Βασίλης Παπαγεωργίου, Αλέξανδρος Τσώτσης, Γιώργος Σουλεϊμάν, Τάσος Ροδοβίτης, Αντώνης Κυριακάκης, Οδυσσέας Κωνσταντόπουλος
Θέατρο Κατερίνα Βασιλάκου
Διάρκεια: 100'
Τετάρτη 20:00 / Πέμπτη - Παρασκευή - Σάββατο (βραδινή) 21:00 / Σάββατο (απογευματινή) 18:00 / Κυριακή 19:00
Τετάρτη - Πέμπτη - Σάββατο (απογευματινή) : Α Ζώνη 20€, Β Ζώνη 16€, Γ Ζώνη 14€, Θέση Καρέκλα 13€ (έκπτωση 30% επί των αναγραφόμενων τιμών μόνο για τις παραστάσεις Τετάρτης και Πέμπτης του Ιανουαρίου μέσω viva.gr) /
Παρασκευή - Κυριακή: Α Ζώνη 23€, Β Ζώνη 18€, Γ Ζώνη 15€, Θέση Καρέκλα 14€ (έκπτωση 30% επί των αναγραφόμενων τιμών για τις παραστάσεις των Παρασκευών του Ιανουαρίου μόνο για τη Θέση Καρέκλα μέσω viva.gr) /
Σάββατο (βραδινή): Α Ζώνη 25€, Β Ζώνη 20€, Γ Ζώνη 17€, Θέση Καρέκλα 16€
Για περισσότερες πληροφορίες: Του Κουτρούλη ο Γάμος
