Θεατρική αρτιότητα
Ένα μικρό θαύμα στο θέατρο Δημήτρης Χορν, σαν εκείνα της Σαρλότας (Αθηνά Μαξίμου) η οποία, περιστοιχισμένη από τα μέλη της ονειροπαρμένης, αριστοκρατικής οικογένειας του αρχοντικού με τον απέραντο βυσσινόκηπο, κάνει τα μαγικά της, θολώνοντας τα όρια ανάμεσα σε πραγματικότητα και φαντασία. Το κλασικό κείμενο του Αντόν Τσέχωφ στην απόδοση του Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη και των συνεργατών του απευθύνεται στις αισθήσεις του θεατή, λιγότερο με τα όσα δείχνει και περισσότερο με τα όσα κρύβονται πίσω από αυτά που φαίνονται, καταφέρνοντας να μετατρέψει την ύλη ηθοποιών (Θέμις Μπαζάκα, Δημήτρης Λιγνάδης, Κόρα Καρβούνη, Αθηνά Μαξίμου, Γιάννης Κότσιφας, Σίσσυ Τουμάση, Γιώργος Μπινιάρης, Γιάννης Στόλας, Αλέξανδρος Μαυρόπουλος, Γιάννης Γιαννούλης, Τάσος Δημητρόπουλος, Γεωργιάννα Νταλάρα), σκηνικών ( Αθανασία Σμαραγδή ) και κοστουμιών ( Μαρία Κοντοδήμα ) σε ένα ενιαίο, διάφανο σύνολο, αποκαλύπτοντας τις αδυναμίες και τη φθαρτότητα της ανθρώπινης φύσης. Μουσική ( Μίνως Μάτσας ) και φωτισμοί ( Αλέκος Γιάνναρος ) έρχονται να προστεθούν για να προσδώσουν μία ονειρική διάσταση στα όσα διαδραματίζονται επί σκηνής. Aπό τις σπάνιες περιπτώσεις που το σύνολο των συστατικών μίας παράστασης βρίσκονται σε πλήρη αρμονία σε κάθε στιγμή της.
Υπό άλλες προϋποθέσεις θα αναφερόμασταν στο κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο της εποχής που γράφτηκε το έργο, σκιαγραφώντας παράλληλα τους χαρακτήρες, θα μιλούσαμε πάλι για τις εμπειρίες του Τσέχωφ και το πώς η διεπιστημονική προσέγγιση της γνώσης στην επαγγελματική του ζωή τον επηρέασαν στη συγγραφή του Βυσσινόκηπου. Ποιος ο λόγος όμως όταν η ροή της παράστασης σε κάνει να ξεχνάς το χρόνο και να χάνεις την επαφή με το χώρο. Το δίωρο πέρασε ασυναίσθητα, παρακολουθώντας σαν υπνωτισμένοι, απόλυτα προσηλωμένοι στα όσα διαδραματίζονταν, δίχως να αντικρίσουμε τον βυσσινόκηπο γύρω από τον οποίο περιστρέφονται έργο και πρωταγωνιστές, χωρίς να μας ενδιαφέρει αν αυτό που βιώνουμε είναι η αλήθεια ή το παραμύθι της, περισσότερο γιατί θέλαμε να νιώσουμε και όχι να αντιληφθούμε.
Όπως οι αριστοκράτες της παράστασης αδυνατούν να αποδεχτούν την πραγματικότητα των χρεών που απειλεί την ευδαιμονία τους, μένοντας προσκολλημένοι στη σαγήνη του παρελθόντος, έτσι και το βλέμμα του κοινού ξεγελιέται από τον καταιγισμό στιγμών κεφιού και χαράς. Οι πάντες γνωρίζουν πως η καταστροφή πλησιάζει, απολαμβάνουν όμως το τώρα, σαν να μην υπάρχει το αύριο.
Μικρές λεπτομέρειες και σκηνοθετικές επιλογές γεμάτες συμβολισμό, σε συνδυασμό με δομικά στοιχεία του έργου, σχηματίζουν ένα πολυεπίπεδο μωσαϊκό συναισθημάτων, που απορροφά την προσοχή και τις αισθήσεις του θεατή. Το φως που τρυπώνει μέσα από την κουρτίνα του παραθύρου του αρχοντικού, με τον αέρα, άξαφνα, να "χορεύει" μαζί της και τους ηθοποιούς, σαν σε χορογραφία, να μετακινούν τα αντικείμενα της σκηνής ετοιμάζοντας την επόμενη με τρόπο αέρινο, ανάλαφρο, μαγικό. Ο πελώριος αρκούδος ως αναντικατάστατο παιδικό "κατάλοιπο" (όπως και τόσα άλλα), το διάφανο κουκλόσπιτο στο οποίο κρύβονται οι πρωταγωνιστές "στρουθοκαμηλίζοντας" απέναντι στις ευθύνες που "εποφθαλμιούν" την ξεθωριασμένη δόξα τους "αγριεμένες", τα κουστούμια από ήρωες των παραμυθιών στην τελευταία γιορτή πριν το τέλος. Η παιδική αφέλεια και η εμμονή σε έναν τρόπο μιας ζωής που κοιτάζει προς τα πίσω, οδεύοντας ολοταχώς προς τον τοίχο μπροστά της.
Ο Τσέχωφ ήθελε ο Βυσσινόκηπος να είναι κωμωδία ίσως γιατί επιθυμούσε να ευθυμήσει το κοινό με τα κακώς κείμενα της αριστοκρατίας της εποχής, ασκώντας με έμμεσο τρόπο την κριτική του. Στην προσπάθειά του αυτή δημιούργησε έναν κόσμο με φθαρτούς χαρακτήρες, γεμάτους ελαττώματα και αδυναμίες (κάθε ένας με το δικό του φορτίο), που προκαλούν μόνο συμπάθεια και όχι φθόνο. Πίσω όμως από τις εύθυμες "νότες" και το γιορτινό περιτύλιγμα υποβόσκουν το τέλος και η τραγωδία.
Στο κλείσιμο το όνειρο χάνεται στο άκουσμα των τσεκουριών που "τεμαχίζουν" τις αναμνήσεις και τις ζωές των αλλοτινών ιδιοκτητών του μέρους και των ανθρώπων του. Χαρακτηριστικότερη στιγμή της παράστασης το βλέμμα της Λιουμπόφ (Θέμις Μπαζάκα) που σου δίνει την εντύπωση πως, έστω και για λίγο, διακρίνεις στις κόρες του τον Βυσσινόκηπο, τα παιδικά χρόνια, τις ανέμελες στιγμές, πριν τις συμφορές και τις πλάνες που θα ακολουθούσαν. Το όνειρο σβήνει, το ψέμα τελειώνει και η αλήθεια που "ανατέλλει" διαψεύδει. Υπηρέτες που έγιναν αφεντικά, αφεντικά που έπαψαν να διαφεντεύουν, ρόλοι που αλλάζουν σε έναν διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο, διαχρονικοί κομπάρσοι, δέσμιοι των παθών και των ελαττωμάτων του παρελθόντος με το τέλος να μην είναι ο εφιάλτης, παρά μόνο η λύτρωση.
Παίζουν: Θέμις Μπαζάκα, Δημήτρης Λιγνάδης, Κόρα Καρβούνη, Αθηνά Μαξίμου, Γιάννης Κότσιφας, Σίσσυ Τουμάση, Γιώργος Μπινιάρης, Γιάννης Στόλας, Αλέξανδρος Μαυρόπουλος, Γιάννης Γιαννούλης, Τάσος Δημητρόπουλος, Γεωργιάννα Νταλάρα
Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης
Μετάφραση: Μαρίσσα Τριανταφυλλίδη
Θέατρο Δημήτρης Χορν
Τετάρτη 20:00 / Πέμπτη και Παρασκευή 21:00 / Σάββατο 18:00 , 21:00 / Κυριακή 20:00
Διάρκεια: 120’
Καθημερινές: Vip 22€ / Ζώνη Α 20€ / Ζώνες Β 18€ / Μειωμένο (Φοιτητικό-Ανέργων) 16€ / Εξώστης 16€
Σάββατο Απόγευμα: Vip 25€ / Ζώνες Α, Β & Εξώστης 16€
Σάββατο Βράδυ: Vip 25€ / Ζώνη Α 22€ / Ζώνη Β 18€ / Εξώστης 16€
Κυριακή: Vip 25€ / Ζώνη Α 22€ / Ζώνες 18€ / Μειωμένο (Φοιτητικό-Ανέργων) 16€ / Εξώστης 16€
Για περισσότερες πληροφορίες: Ο Βυσσινόκηπος
