Το Σώσε (Noises Off)

Το Σώσε
20.10.2022
Το Σώσε (Noises Off)

Το θεατρικό χάος στα καλύτερά του

Η πετυχημένη μεταφορά του Noises Off, της κλασικής κωμωδίας του Michael Frayn, αποτελεί πρόκληση για κάθε θίασο. Θέατρο εν θεάτρω μέσα από τρεις πράξεις, που σατιρίζουν ανελέητα την τέχνη που αγαπάμε.

Το Σώσε

Οι πρόβες μίας σεξοκωμωδίας στο ξεκίνημα φέρνουν τον θεατή αντιμέτωπο με την απορία για το ακατανόητο κείμενο (η υπόθεση της υποτιθέμενης παράστασης είναι μόνο η αφορμή) με τις λέξεις να χάνουν το νόημά τους και να μετατρέπονται σε ενέργεια, ρυθμό και ασύνδετες εικόνες, που νοηματοδοτούνται ανέλπιστα στη συνέχεια. Οι ηθοποιοί σε διττό ρόλο υποδύονται από τη μία τον χαρακτήρα του έργου και από την άλλη τα πρόσωπα πίσω από τις "μάσκες" με τις περσόνες τους να μπερδεύονται σε τέτοιο βαθμό που στο κλείσιμο είναι αδύνατο να ξεχωρίσουμε τα μεταξύ τους όρια.

Στις επόμενες δύο πράξεις ακολουθεί η ίδια σκηνή από άλλη οπτική σε διαφορετικές χρονικές στιγμές. Στο ξεκίνημα της δεύτερης πράξης το σκηνικό (Πάρις Μέξης) περιστρέφεται για να μας δείξει όσα συμβαίνουν στα παρασκήνια κατά τη διάρκεια του παιξίματος του έργου, αποκαλύπτοντας μαζί με τα "μυστικά" του θεάτρου και τις ίντριγκες, τους έρωτες και τα πάθη των πρωταγωνιστών, προετοιμάζοντάς μας για το εκρηκτικό κλείσιμο.

Το Σώσε

Παράλληλα με το σκηνικό αλλάζει θέση και ο θεατής, ο οποίος μεταφέρεται πίσω από τις κουίντες, βλέποντας εκείνα που προηγήθηκαν, όπως και αυτά που θα ακολουθήσουν, με άλλο μάτι. Τα ηχογραφημένα ηχητικά εφέ των χειροκροτημάτων και των γέλιων από τα μπροστινά ηχεία του θεάτρου υπενθυμίζουν συνειρμικά τις αντιδράσεις του κοινού στο πρώτο μέρος, αν και τα φαινόμενα απατούν, μιας και η εκδοχή της παράστασης διαφοροποιείται σε κάθε πράξη από τα λάθη και τις παραλείψεις των πρωταγωνιστών της.

Στην τελευταία το σκηνικό επιστρέφει στην αρχική του μορφή, το κοινό επανέρχεται στη φυσική του θέση και η θεατρική ψευδαίσθηση κορυφώνεται με το έργο να παίζεται σε πραγματικό χρόνο μπροστά μας, έχοντας στη μνήμη και τον νου όσα μεσολάβησαν. Για ακόμα μία φορά η λογική του παραλόγου ανατρέπεται, οι ηθοποιοί οδηγούνται από τη μία γκάφα στην επόμενη, τα ελαττώματα των χαρακτήρων και οι προσωπικές διαφορές τους συναντούν τους ρόλους τους και το θεατρικό χάος έρχεται να νοηματοδοτήσει το ακατανόητο της πρώτης πράξης μέσα από τη σύγκριση των διαφορών των ίδιων σκηνών, οδηγώντας σε μία περίτεχνα δουλεμένη φάρσα πολλαπλών επιπέδων.   

Το Σώσε

Πέρα από την υπερβολή στη σκιαγράφηση των χαρακτήρων - ρόλων, τα λάθη κατά τη διάρκεια της παράστασης και την προβληματική επικοινωνία και συνύπαρξη των πρωταγωνιστών, το έργο του Frayn αποτελεί μία καυστική σάτιρα για το ίδιο το θέατρο και τους ανθρώπους του. Η μεγαλομανία του σκηνοθέτη, η επιτηδευμένη ποζεριά των δημιουργών, τα ερωτικά μπερδέματα και οι προσωπικοί διαξιφισμοί των παρασκηνίων, τα πάθη και οι εθισμοί, που επηρεάζουν την ερμηνεία των ηθοποιών, ακόμα και οι είσοδοι αλλά και οι έξοδοι από τη σκηνή με το γεμάτο πόρτες σκηνικό, όλα τα προαναφερθέντα παρουσιάζονται σε υπερθετικό βαθμό με διάθεση αυτοσαρκασμού. Με την επιλογή της παρουσίασης του ίδιου έργου σε τρεις διαφορετικές στιγμές του (πρόβα, από τα παρασκήνια και θέατρο μέσα στο θέατρο) αποκαλύπτονται η διαδικασία, καθώς και αλήθειες πίσω από τη φάρσα, που αφορούν όχι μόνο τους συντελεστές ενός έργου, αλλά και το ίδιο το κοινό, φέρνοντας τον καθένα αντιμέτωπο με τον δικό του ρόλο εντός και εκτός σκηνής, απομυθοποιώντας πρόσωπα και καταστάσεις. 

 Ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης τολμά να ασχοληθεί με αυτήν την πολυσύνθετη δημιουργία, μεταφέροντάς τη στη θεατρική σκηνή με επιτυχία. Εξαιρετικός ρυθμός και συγχρονισμός από το ξεκίνημα μέχρι το κλείσιμο σε μία παράσταση καταιγιστικής ροής σε λόγο και κίνηση, με τη μετάφραση του ίδιου να βρίσκεται αρκετά κοντά στο (επίσης χαοτικό) πρωτότυπο με τις όποιες μικροδιαφορές να προσθέτουν (ή να τονίζουν τις προϋπάρχουσες) κωμικές νότες.

Το Σώσε

Οι πρωταγωνιστές του αποκτούν χαρακτήρα μέσα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους, είτε αυτά αφορούν μοτίβα συμπεριφοράς είτε την εξωτερική τους εμφάνιση. Ενδεικτικά αναφέρονται οι συνεχείς αλλαγές στις περούκες της Dotty ( Σμαράγδα Καρύδη ), η σέξι παρουσία σε εικόνα και κίνηση της Brooke ( Στεφανία Γουλιώτη ) με την εμμονή της στο να παίζει απαράλλακτα τον ρόλο της, όταν τα πάντα έχουν καταρρεύσει, να προκαλεί ακόμα περισσότερο, όπως και ο μεγαλύτερος της παρέας Selsdon ( Γιώργος Ψυχογυιός ) με το πρόβλημα αλκοολισμού του. Η αρμονική επί σκηνής συνύπαρξη του συνόλου των ηθοποιών λειτουργεί σε απόλυτο συντονισμό, πετυχαίνοντας το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα: ένα άρτια οργανωμένο θεατρικό χάος.  

 Σε αυτόν τον καλοκουρδισμένο θίασο ξεχωρίζει η παρουσία του Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου (Lloyd), ο οποίος στο ξεκίνημα δίνει τις σκηνοθετικές του οδηγίες από τις θέσεις του κοινού, ενορχηστρώνοντας μέσα από τη ματαιοδοξία του τη θεατρική κατάρρευση που ακολουθεί επί σκηνής. Η ειρωνεία, η σοβαροφάνεια και ο ναρκισσισμός του δημιουργούν έναν απολαυστικό χαρακτήρα, που διακωμωδεί την ψευτοκουλτούρα και χαίρεσαι να ακούς και να βλέπεις.

Το Σώσε

Εξίσου απολαυστικός, αν και με εντελώς διαφορετικό τρόπο, ο Γιώργος Χρυσοστόμου (Freddie) στον ρόλο ενός αγαθού και αφελούς συμπρωταγωνιστή, που ταλαιπωρείται από ρινορραγίες σε καταστάσεις άγχους και από λιποθυμίες στη θέα του αίματος, με τον συνδυασμό να μετατρέπεται σε συνταγή αυθόρμητου γέλιου από το αστείρευτο ερμηνευτικό ταλέντο του (έκφραση, βλέμμα, κίνηση). Ιδιαίτερη και η παρουσία του Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη (Garry) στον πρωταγωνιστικό ρόλο της παράστασης μέσα στην παράσταση με το παράδοξο του να μη μπορεί να ολοκληρώσει από μόνος του μία φράση να οδηγεί σε ανεπανάληπτους διαλόγους με τον σκηνοθέτη, στους οποίους και συμφωνούν μέσα από την ασυμφωνία τους.

 "Το Σώσε" καταφέρνει να προκαλέσει το γέλιο με ποικίλους τρόπους. Λιγότερες οι αστείες ατάκες, περισσότερες οι κωμικές καταστάσεις με τα ερωτικά μπερδέματα και τις ερμηνευτικές "παλινωδίες", αλλά και οι ιδιοτροπίες των πρωταγωνιστών του με τα σπαρταριστά χαρακτηριστικά σε ένα θεατρικό έργο που τελικά δεν ξέρουμε πώς θα έπρεπε να έχει παιχτεί. Το μόνο που μετρά είναι η αυτοαναίρεσή του μέσα από την οποία αποκαλύπτονται τα "κακώς κείμενα" και οι αδυναμίες του ίδιου του θεάτρου και των συντελεστών του. Το οξύμωρο είναι πως όσο ο χρόνος κυλά και το χάος κυριαρχεί έρχεται η συνειδητοποίηση για το τι (δε) συμβαίνει με τα κομμάτια του παζλ να ενώνονται και να σχηματίζουν ανέλπιστα ένα μεγάλο χαμόγελο απέναντι στο έργο και τους συμβολισμούς του.

 Το αποτέλεσμα της απόδοσης άκρως πετυχημένο, αν και περισσότερο εγκεφαλικό και λιγότερο ανέμελο για τον ανυποψίαστο θεατή. Οι απανταχού θεατρόφιλοι πάντως θα το εκτιμήσουν και μάλλον θα το λατρέψουν. Κάτι που συνέβη και στη δικιά μας περίπτωση.  

Το Σώσε

Κείμενο: Michael Frayn / Σκηνοθεσία - Μετάφραση: Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης

Παίζουν: Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, Σμαράγδα Καρύδη, Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, Στεφανία Γουλιώτη, Γιώργος Χρυσοστόμου, Λένα Παπαληγούρα, Γιώργος Ψυχογυιός, Δάφνη Δαυίδ, Γιώργος Ζυγούρης

Θέατρο Παλλάς

Διάρκεια: 120' (με διάλειμμα) 

Τετάρτη 19:00 / Πέμπτη - Παρασκευή - Σάββατο 21:00 / Κυριακή 19:00 (για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων έως 30/10)

Τιμές Εισιτηρίων: Ζώνη Γ 15€ / Ζώνη Β 20€ / Ζώνη Α 30€ / Διακεκριμένη Α Ζώνη 50€ / Διακεκριμένη Β Ζώνη 80€

Για περισσότερες πληροφορίες: Το Σώσε

Νίκος Πράσσος

Νίκος Πράσσος

Μου είπε η σύζυγος "τα γράφεις που τα γράφεις δεν τα ανεβάζεις και σε καμιά ιστοσελίδα;" Όπερ και εγένετο.  Η τέχνη ισορροπεί τον τεχνοκρατισμό της Πληροφορικής, που σπουδάσαμε και διδάσκουμε. Συναίσθημα και ορθολογισμός ακροβατούν σε ένα ταξίδι με κοινό παρoνομαστή τη γνώση, επαναπλαισιώνοντας τις υπάρξεις μας μέσα σε έναν κόσμο που συνεχώς αλλάζει, μένοντας συνάμα τόσο ίδιος, όπως και οι άνθρωποί του.