Μουσική: Strange Fruit

Billie Holiday, New York 1957 (Michael Ochs Archives/Getty Images
30.01.2019
Μουσική: Strange Fruit

"Όταν έφτανε η ώρα για το Strange Fruit, οι σερβιτόροι σταματούσαν, τα φώτα έσβηναν, ενώ ένας προβολέας έμενε να φωτίζει την Holiday στη σκηνή".

Οι στίχοι του τραγουδιού γεμάτοι μεταφορές, αναφέρονται στο ρατσισμό και το λιντσάρισμα των μαύρων στο Νότο των Η.Π.Α. Η Billie Holiday, που το έκανε γνωστό στο κέντρο που τραγουδούσε, προσέγγισε αρχικά τη δισκογραφική της εταιρεία, Columbia, για να το ηχογραφήσουν, συνάντησε όμως τις έντονες αντιρρήσεις των υπευθύνων, που δεν ήθελαν να χάσουν το "νότιο" ακροατήριό τους. Στη συνέχεια απευθύνθηκε στο φίλο της Milt Gabler, η δισκογραφική εταιρεία του οποίου ( Commodore Records ) σχετιζόταν με την εναλλακτική jazz σκηνή. Ο μύθος λέει πως του τραγούδησε το κομμάτι a capella κάνοντάς τον να δακρύσει. Το τραγούδι κυκλοφόρησε και έγινε η μεγαλύτερη επιτυχία της Billie Holiday, μέχρι τη στιγμή εκείνη, με ένα εκατομμύριο πωλήσεις. 

Ενδεικτικά αναφέρεται πως την τελευταία μέρα του 1999 το περιοδικό Time χαρακτήρισε το Strange Fruit ως το καλύτερο τραγούδι του αιώνα που μας άφηνε.

Thomas Shipp, Abram Smith, Strange Fruit
Το λιντσάρισμα των Thomas Shipp και Abram Smith στην Ιντιάνα των ΗΠΑ, Φωτογραφία Lawrence Beitler ( 7 / 8 / 1930), Πηγή: Wikipedia

Οι στίχοι του τραγουδιού προέρχονται από το ποίημα "Bitter Fruit" του Abel Meeropol, ενός Εβραίου κομμουνιστή, καθηγητή γυμνασίου του Bronx. Από φόβο για αντίποινα χρησιμοποίησε το ψευδώνυμο Lewis Allan. Το ποίημα εκφράζει τη φρίκη του Meeropol βλέποντας τη φωτογραφία του Lawrence Beitler με τους Thomas Shipp και Abram Smith, δυο μαύρους που είχαν λιντσαριστεί και κατόπιν κρεμαστεί σε δέντρο στο Marion της Indiana. Κυκλοφόρησε τους στίχους το 1936 στο περιοδικό "The New York Teacher" και το μελοποίησε μόνος του, αφού κανένας μουσικός δεν ήταν διατεθειμένος να τον βοηθήσει. Το τραγούδι αρχικά σημείωσε μικρή επιτυχία και ο Meeropol μαζί με τη γυναίκα του και μια μαύρη τραγουδίστρια, τη Laura Duncan, το ερμήνευσαν στο Madison Square Garden.

Ο Barney Josephson, ιδρυτής του νυκτερινού κέντρου Café Society στη Νέα Υόρκη, γοητευμένος από το τραγούδι, το πρότεινε στην Billie Holiday, η οποία και το ερμήνευσε στο κέντρο του. Παρόλο τον φόβο από αντίποινα που διέτρεχε, η Holiday το τραγουδούσε σε κάθε της παράσταση. Χαρακτηριστικά η ίδια αναφέρει:

«Την πρώτη φορά που το τραγούδησα νόμισα ότι κάναμε μεγάλο λάθος. Είχα τελειώσει και επικρατούσε απόλυτη σιωπή. Δεν ακουγόταν τίποτα. Ξαφνικά κάποιος άρχισε να χειροκροτεί και με μιας όλοι άρχισαν να χειροκροτούν από παντού και να ζητωκραυγάζουν.»

Όταν έφτανε η ώρα για το Strange Fruit, οι σερβιτόροι σταματούσαν, τα φώτα έσβηναν, ενώ ένας προβολέας έμενε να φωτίζει την Holiday στη σκηνή. Εκείνη συνήθιζε να το τραγουδά με κλειστά μάτια και τα χέρια σε στάση προσευχής.

Οι στίχοι του τραγουδιού:

Southern trees bear a strange fruit, 
Blood on the leaves and blood at the root, 
Black bodies swinging in the southern breeze, 
Strange fruit hanging from the poplar trees.

Pastoral scene of the gallant south, 
The bulging eyes and the twisted mouth, 
Scent of magnolias, sweet and fresh, 
Then the sudden smell of burning flesh.

Here is fruit for the crows to pluck, 
For the rain to gather, for the wind to suck, 
For the sun to rot, for the trees to drop, 
Here is a strange and bitter crop.

Πηγή Πληροφοριών (αποσπάσματα κειμένων): Wikipedia

Νίκος Πράσσος

Νίκος Πράσσος

Μου είπε η σύζυγος "τα γράφεις που τα γράφεις δεν τα ανεβάζεις και σε καμιά ιστοσελίδα;" Όπερ και εγένετο.  Η τέχνη ισορροπεί τον τεχνοκρατισμό της Πληροφορικής, που σπουδάσαμε και διδάσκουμε. Συναίσθημα και ορθολογισμός ακροβατούν σε ένα ταξίδι με κοινό παρoνομαστή τη γνώση, επαναπλαισιώνοντας τις υπάρξεις μας μέσα σε έναν κόσμο που συνεχώς αλλάζει, μένοντας συνάμα τόσο ίδιος, όπως και οι άνθρωποί του.