Free Solo

Free Solo
21.02.2019
Free Solo

Επαναπροσδιορίζοντας τα ανθρώπινα όρια

 

Πρόκειται για το κλασικό κινηματογραφικό στερεότυπο του ανθρώπου που, στην προσπάθειά του να πετύχει το ακατόρθωτο, λυγίζει στην πορεία για να επανέλθει δυναμικά στο κλείσιμο, έχοντας βρει το σθένος για να τα καταφέρει. Μόνο που δεν είναι ταινία και δεν πρόκειται για ένα ακόμη δραματοποιημένο κατόρθωμα προς τέρψη του θεατή.
 

El Capitan
El Capitan (Charles Leander Weed, 1864). Πηγή: Wikipedia

 Ο Alex Honnold είναι διάσημος για τις ελεύθερες μοναχικές (free solo) αναρριχήσεις του . Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει την πολύμηνη προσπάθειά του στην ολοκλήρωση ενός ονείρου χρόνων. Του να γίνει ο πρώτος άνθρωπος που θα ανέβει χωρίς σχοινί ή άλλο προστατευτικό εξοπλισμό τον απόλυτο αναρριχητικό προορισμό, την πλευρά του El Capitan , ενός γρανιτένιου "τοίχου" 900 περίπου μέτρων στην κοιλάδα του Yosemite

 Το εγχείρημα κυριολεκτικά κόβει την ανάσα και σε σημεία ξεπερνάει τα όρια της ανθρώπινης λογικής, κινούμενο ανάμεσα στο θάρρος και την τρέλα. Η σωματική και ψυχολογική προετοιμασία του Honnold, το παρελθόν του, καθώς και οι δυσκολίες της διαδρομής είναι η μία πλευρά του "νομίσματος". Από την άλλη βρίσκονται οι γύρω του άνθρωποι, το κινηματογραφικό συνεργείο, που σε στιγμές δεν τολμά να κοιτάξει μέσα από την κάμερα, η κοπέλα του, που αποκαλύπτει τις ιδιαιτερότητες του χαρακτήρα του, ο κόσμος της αναρρίχησης που έχει στρέψει επάνω του το βλέμμα. Δεν είναι μόνο η ελεύθερη αναρρίχηση της δυσκολότερης, ίσως, αναρριχητικής διαδρομής, αλλά και η πίεση της καταγραφής, της δημοσιότητας και του γεγονότος πως, για πρώτη φορά στη ζωή του, ο Honnold έχει πολλά περισσότερα να ρισκάρει σε σχέση με το παρελθόν, έχοντας βρει μία αγάπη που να του "ταιριάζει".

 Είναι τέτοιες οι καταστάσεις και οι προκλήσεις του ντοκιμαντέρ, που τα όποια "ξεσπάσματα" των πρωταγωνιστών φαντάζουν πολύ λίγα μπροστά στα όσα συμβαίνουν και διακυβεύονται. Η ζωή του Honnold σε "τεντωμένο"... βράχο, που απαιτεί την απόλυτη αυτοσυγκέντρωση και ψυχική υπέρβαση, χωρίς να συγχωρεί το παραμικρό λάθος. Στηριζόμενος στα ακροδάχτυλα, έχοντας τελειοποιήσει κάθε του κίνηση και χαρτογραφήσει κάθε χιλιοστό και σπιθαμή της διαδρομής, καθηλώνει το θεατή, που αδυνατεί να "συλλάβει" την πραγματικότητα των όσων διαδραματίζονται.
 

Free Solo
Καταγράφοντας την αναρρίχηση του Alex Honnold (National Geographic)

 Στους πρωταγωνιστές και οι άνθρωποι πίσω από τις κάμερες, επίσης αναρριχητές και επαγγελματίες ορειβάτες, που έχουν τις δικές τους ανησυχίες και αγωνίες, προσπαθώντας να ισορροπήσουν ανάμεσα στην κάλυψη του γεγονότος και την ολοκλήρωση της δουλειάς τους, ξεπερνώντας ενδοιασμούς και φοβίες, προστατεύοντας, παράλληλα, και τον Honnold με την όσο πιο διακριτική παρουσία τους. Εξαιρετικά δύσκολη η αποστολή τους από κάθε πλευρά σε σημείο που να δικαιολογείται η ταύτισή τους με το κεντρικό πρόσωπο του ντοκιμαντέρ.

 Τελικά τι είναι αυτό που κάνει τον άνθρωπο να θέλει να ξεπεράσει τον εαυτό του; Για κάποιους μπορεί να λέγεται ματαιοδοξία, για άλλους φιλοδοξία και υστεροφημία με όλα όσα τις συνοδεύουν. Στην περίπτωση του Alex Honnold είναι η προσωπική αυτοπραγμάτωση. Ο κλειστός χαρακτήρας, η εσωστρέφεια, το μελαγχολικό βλέμμα, η αδυναμία στο να εκφράσει τα συναισθήματά του και τον εσωτερικό του κόσμο. Η αναρρίχηση είναι ο δικός του τρόπος για να "μιλήσει".

Free SoloΣτο κλείσιμο, έχοντας φτάσει στην κορυφή, βάζοντας στην άκρη όλα όσα είχε να χάσει, ένα τεράστιο χαμόγελο ζωγραφισμένο στο πρόσωπό του στη θέα της κοιλάδας του Yosemite κάτω από τα πόδια του. "Θέλω να κλάψω και δεν μπορώ" λέει στο τηλέφωνο, μιλώντας με την κοπέλα του στην πιο ευτυχισμένη στιγμή της ζωής του, έχοντας μόλις γράψει τη δική του ιστορία στο πάνθεον των ανθρώπινων κατορθωμάτων με την κάμερα να έχει καταγράψει κάθε στιγμή της.

  Ξεπερνά τα πιο ευφάνταστα σενάρια του Hollywood και είναι αληθινό σε κάθε λεπτό του. Εξωπραγματικά αληθινό όσο και ο πρωταγωνιστής του. 

Υποψήφιο για Όσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ


 Free Solo (2018) / Είδος: Ντοκιμαντέρ / Σκηνοθεσία: Jimmy Chin, Elizabeth Chai Vasarhelyi / Διάρκεια: 100'

Το Trailer του ντοκιμαντέρ.

Για περισσότερες πληροφορίες: Free Solo.

Νίκος Πράσσος

Νίκος Πράσσος

Μου είπε η σύζυγος "τα γράφεις που τα γράφεις δεν τα ανεβάζεις και σε καμιά ιστοσελίδα;" Όπερ και εγένετο.  Η τέχνη ισορροπεί τον τεχνοκρατισμό της Πληροφορικής, που σπουδάσαμε και διδάσκουμε. Συναίσθημα και ορθολογισμός ακροβατούν σε ένα ταξίδι με κοινό παρoνομαστή τη γνώση, επαναπλαισιώνοντας τις υπάρξεις μας μέσα σε έναν κόσμο που συνεχώς αλλάζει, μένοντας συνάμα τόσο ίδιος, όπως και οι άνθρωποί του.