Η παράδοση που βρίσκεται μέσα μας
Το ονειρόδραμα του Γιάννη Καμπύση έχει τη δικιά του πολύχρονη ιστορία. Διασκευάστηκε σε όπερα από τον Μανώλη Καλομοίρη για να φτάσουμε στη σημερινή πρόταση του Παύλου Παυλίδη και των συνεργατών του, που μας έκανε να αντιληφθούμε το πόσο σχετική έννοια είναι ο χρόνος και το πώς μπορεί το θέατρο να δημιουργήσει την ψευδαίσθηση της μεταφοράς στο παρελθόν, δείχνοντάς μας επί της ουσίας πως το χθες υπήρχε πάντοτε μέσα μας και απλά μας περίμενε να ανοίξουμε την πόρτα του για να το αντικρίσουμε.
Οι ηθοποιοί μας περίμεναν και αυτοί με τη σειρά τους, όπως περίμεναν και την ώρα για να ξεκινήσουν το ταξίδι σε μύθους λαϊκούς, στις Χριστουγεννιάτικες ιστορίες, στα παραμύθια γύρω από το τζάκι, στις δοξασίες με τις προλήψεις, τις κατάρες και τους κόσμους της φαντασίας με τις νεράιδες, τις Μοίρες και τους καλικάντζαρους, πέρα από τον ορθολογισμό και την απομυθοποίηση της σύγχρονης εποχής, αναδεικνύοντας τη δυναμική της ιστορίας και της ίδιας της εξιστόρησης.
Το έργο το εμπνεύστηκε ο Καμπύσης από τον πρόωρο θάνατο του Ηπειρώτη ποιητή και πεζογράφου Κώστα Κρυστάλλη από φυματίωση, μιλώντας στο ξεκίνημα για τα ίδια μέρη και έναν ποιητή, τον Γιανάκη, που ξέρει πως το τέλος της ζωής του πλησιάζει, με τον συγγραφέα, κατά μία διαβολική σύμπτωση, να έχει και εκείνος παρόμοια μοίρα και τραγικό τέλος, πεθαίνοντας από την ίδια ασθένεια τρία χρόνια αργότερα. Η χρήση της δημοτικής γλώσσας, που ο Κρυστάλλης υποστήριζε, και η ενσωμάτωση των λαϊκών ιστοριών, που "συγγενεύουν" με τους στίχους των ποιημάτων του τελευταίου και τις παραδόσεις του δημοτικού τραγουδιού, συναντούν τις βυζαντινές και δημοτικές μελωδίες στην εκδοχή του Καλομοίρη, σε ένα έργο που δημιουργεί το δικό του μύθο, αποτελώντας αυτούσιο κομμάτι της παράδοσής μας.
Η διασκευή της ομάδας C. for Circus δεν έρχεται μονάχα για να αποτίσει φόρο τιμής στο παρελθόν, αλλά, σεβόμενη τις "ρίζες" μας, αποδεικνύει πως είμαστε η συνέχεια αυτού που υπήρξε και θα υπάρχει. Το δημοτικό τραγούδι στο ξεκίνημα μας μετέφερε στα βουνά της Ηπείρου, στα ποτάμια, στην παρθένα φύση, στις μυρωδιές της και στους ύμνους των λαϊκών τραγουδοποιών σε ένα μέρος που μαγεύει και σε κάνει να ξεχνάς τον "πολιτισμό" του τσιμέντου και της τεχνολογίας. Ευρηματική η σκηνοθεσία με τους ηθοποιούς να συνδυάζονται έξυπνα στον περιορισμένο χώρο με τρόπο που εξάπτει τη φαντασία, χρησιμοποιώντας τη μουσική, το σώμα, τη φωνή, την κίνηση, τους 3 ηθοποιούς σε ένα ρόλο και ολόκληρη την ομάδα σε μία σανίδα, μαζί με τις λέξεις και τις σιωπές τους.
Και αν η ιστορία του κειμένου φαντάζει απλοϊκή, έρχονται τα εμβόλιμα ποιήματα του Λειβαδίτη, του Σεφέρη, του Μίσσιου και της Ελένης Μαυρογονάτου για να ταιριάξουν με τον έμμετρο λόγο και το δημοτικό τραγούδι, δείχνοντας έμμεσα τη συνέχεια ανάμεσα στο τελευταίο, στην ποίηση και τη μουσική και το πώς παρελθόν και μέλλον μπορούν να συναντηθούν στο σήμερα με την παράδοση να μη δείχνει ως "σκελετωμένο λείψανο", αλλά να αποτελεί οργανικό κομμάτι του σύγχρονου πολιτισμού.
Ζωντάνια, ρυθμός, νιάτα και ομορφιά σε μία ιστορία θανάτου που μοιάζει περισσότερο με γιορτή της ζωής για να έρθει το σκοτάδι στο φως και να ξεκινήσει ο εφιάλτης μέσα στο όνειρο και η αναζήτηση της Νεράιδας και του Δαχτυλιδιού από τον Γιανάκη. Η σανίδα μετατρέπεται σε τραμπάλα, ο φωτισμός γίνεται λιγοστός αποκτώντας έντονο συμβολισμό, τη στατικότητα διαδέχεται η έντονη κίνηση σε ένα ταξίδι ανάμεσα σε ζωή και θάνατο, αλήθεια και φαντασία, που μας έκανε να αφεθούμε ολοκληρωτικά σε μία ξεχωριστή εμπειρία.
Εξαιρετική ομαδική δουλειά από τα μέλη της ομάδας με ορισμένα να διακρίνονται στην ερμηνεία και κάποια άλλα στην κίνηση, τη μουσική και το τραγούδι, χωρίς να υπάρχει ηθοποιός που να υστερεί και να χαλάει τη συνολικά θετική εικόνα.
Δύσκολο εγχείρημα, που θα μπορούσε να αποδειχτεί επιτηδευμένο και υπερβολικό. Αντ' αυτού μας οδήγησε στη συνειδητοποίηση πως η παράδοση παραμένει ζωντανή και βρίσκεται μέσα μας, αρκεί να υπάρχουν τα ερεθίσματα που θα "αφυπνίσουν" εκείνες τις μνήμες, που αδυνατούμε να θυμηθούμε πως ακόμα κουβαλάμε. Το δημοτικό τραγούδι στο τέλος επαναλαμβάνεται, οι στίχοι ακούγονται πένθιμοι αυτή τη φορά, ο κύκλος κλείνει, η χαρά μετατρέπεται σε λύπη και η ζωή συνεχίζεται με την ελπίδα του να μην ξεχάσουμε.
Η πόρτα βρίσκεται πάντα εκεί και μας περιμένει.
Κείμενο: Γιάννης Καμπύσης / Δραματουργία: Παύλος Παυλίδης, Αθηνά Σακαλή
Παίζουν: Παναγιώτης Γαβρέλας, Χρύσα Κοτταράκου, Αθανασία Κουρκάκη, Ειρήνη Μακρή, Νικόλας Παπαδομιχελάκης, Νατάσα Ρουστάνη, Σπύρος Χατζηαγγελάκης / Πιάνο, νταούλι, ηλεκτρική κιθάρα, τρομπόνι, μελόντικα: C. for Circus
Σκηνοθεσία: Παύλος Παυλίδης
Θέατρο: BIOS
Διάρκεια: 70' (χωρίς διάλειμμα)
Δευτέρα - Τρίτη στις 21:00
Τιμές Εισιτηρίων: Κανονικό 17€ / Φοιτητές, Πολύτεκνοι, 65+ 15€ / Άνεργοι 12€
Για περισσότερες πληροφορίες : Το Δαχτυλίδι της Μάνας
