Όλα όσα χρειάζεται να ξέρετε για την πόλη-κράτος μουσείο
Γνωρίζοντας το Βατικανό
Το Βατικανό είναι ανεξάρτητο κράτος, στη βορειοδυτική πλευρά της πόλης της Ρώμης στην Ιταλία, δυτικά του ποταμού Τίβερη και αποτελεί συνέχεια του παπικού κράτους του Μεσαίωνα. Τα σύνορά του (3,2 χιλιόμετρα με γείτονα χώρα την Ιταλία) ακολουθούν περιμετρικά τα μεσαιωνικά και αναγεννησιακά τείχη που την περιβάλουν, τα οποία μπορεί ο επισκέπτης να περπατήσει κυκλικά σε περίπου μία ώρα.
Ιδρύθηκε στις 11 Φεβρουαρίου του 1929 με τη Συνθήκη του Λατερανού κατά την διάρκεια του φασιστικού καθεστώτος του Μουσολίνι. Χαρακτηρίζεται ως το μικρότερο ανεξάρτητο κράτος ως προς την έκτασή του (0,44 τετρ. χλμ. ή 108,7 στρέμματα) και τον πληθυσμό του, που αριθμεί 826 ανθρώπους (τελευταία καταμέτρηση το 2009).
Στο Βατικανό εδρεύει η Αγία Έδρα, που αποτελεί το πνευματικό και διοικητικό κέντρο της Καθολικής Εκκλησίας. Η εκλογή του Πάπα γίνεται από κονκλάβιο καρδιναλίων, οι οποίοι είναι ηλικίας κάτω των 80 ετών.
Η μοναδική, μη εμπορική οικονομία της Πόλης του Βατικανού υποστηρίζεται από τις συνεισφορές των ρωμαιοκαθολικών όλης της υφηλίου (γνωστές ως "οβολός του Πέτρου"), την πώληση γραμματοσήμων και αναμνηστικών, τα αντίτιμα εισόδων στα μουσεία και την πώληση εκκλησιαστικών δημοσιευμάτων. Το Βατικανό έχει ανεξάρτητο οικονομικό σύστημα και τις τράπεζές του. Τα εισοδήματα των εργαζομένων είναι αρκετά καλύτερα από τα αντίστοιχα αυτών που εργάζονται στην πόλη της Ρώμης.
Εκτός από την Πλατεία του Αγίου Πέτρου (Piazza San Pietro) που αποτελεί και είσοδο στην πόλη, από τις υπόλοιπες πέντε πύλες των τειχών μόνο δύο είναι ανοικτές στο κοινό, η Αψίδα των Καμπάνων (Arco delle Campane) στην πρόσοψη της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου και η είσοδος των βόρειων τειχών προς τα μουσεία του Βατικανού.
Το επιβλητικότερο κτίσμα είναι η Βασιλική του Αγίου Πέτρου που κτίστηκε τον 4ο αιώνα και ανοικοδομήθηκε τον 16ο, πάνω από το σημείο ταφής του Αποστόλου Πέτρου. Η χωρητικότητά της ανέρχεται στα 60.000 άτομα, με τη συνολική έκταση ολόκληρου του αρχιτεκτονικού συγκροτήματος να αποτελεί την μεγαλύτερη εκκλησία του κόσμου. Στην είσοδό της δεσπόζει η διάσημη Pietà του Μιχαήλ Άγγελου. Ακριβώς μπροστά από την επιβλητική πρόσοψη της Βασιλικής απλώνεται η ομώνυμη πλατεία, η οποία πλαισιώνεται από ελλειπτικές κιονοστοιχίες δωρικού ρυθμού σε δύο ημικυκλικούς βραχίονες από τον Ιταλό αρχιτέκτονα και γλύπτη Μπερνίνι.
Στο κέντρο της πλατείας ορθώνεται οβελίσκος ύψους 25 μέτρων και βάρους 322 τόνων, που προέρχεται από τον Ιππόδρομο του Νέρωνα, στον οποίο μαρτύρησε ο Απόστολος Πέτρος. Λέγεται ότι στη βάση του οβελίσκου υπάρχει στάχτη του Καίσαρα, ενώ στην κορυφή του κομμάτια από τον Τίμιο Σταυρό.
Εκτός των τειχών βρίσκεται το τευτονικό νεκροταφείο, ενώ εντός τους το ιερό σκευοφυλάκιο, τα ανάκτορα της Αγίας Μάρθας και του Καρόλου, το Δικαστικό και το Κυβερνητικό μέγαρο και ο ναός του Αγίου Στεφάνου. Το Βατικανό διαθέτει εργαστήριο ψηφιδωτών, σιδηροδρομικό και ραδιοφωνικό σταθμό, όπως και ελικοδρόμιο. Περίπου το 1/6 της χώρας το καταλαμβάνουν οι εντυπωσιακοί κήποι, που ξεκινούν από τα δυτικά για να καταλήξουν στα βόρεια τείχη.
Στα ανατολικά δεσπόζει το πελώριο Αποστολικό Παλάτι που το βόρειο άκρο του καταλήγει στην Έπαυλη Μπελβεντέρε, έχοντας εντυπωσιακή πανοραμική θέα. Προ του παλατιού υπάρχουν κτίρια που στεγάζουν τις υπηρεσίες της χώρας, όπως το ταχυδρομείο, το τηλεφωνείο, το τυπογραφείο και το φαρμακείο, ενώ μεταξύ του παλατιού και της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου ο επισκέπτης συναντά το παρεκκλήσι της Καπέλα Σιξτίνα, το οποίο αποτελεί και αυτόνομο τμήμα του.
Το Βατικανό είναι η μοναδική χώρα στον δυτικό κόσμο, (μαζί με τις Φιλιππίνες παγκοσμίως), όπου απαγορεύεται το διαζύγιο.
Τα Μουσεία του Βατικανού
Τα Μουσεία του Βατικανού στεγάζονται εντός των τειχών της χώρας και αποτελούν συγκρότημα μερικών εκ των κορυφαίων μουσείων του κόσμου. Διαθέτουν εκθέματα της μακραίωνης και τεράστιας συλλογής της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας, συμπεριλαμβανομένων διάσημων αγαλμάτων του αρχαίου κόσμου και αριστουργημάτων της Αναγέννησης και του σήμερα, με χαρακτηριστικότερα την Καπέλα Σιξτίνα και τα «Δωμάτια του Ραφαήλ», που είναι πασίγνωστα για τη διακόσμησή τους με νωπογραφίες (frescoes).
Τα μουσεία ιδρύθηκαν από τον Πάπα Ιούλιο Β’ στις αρχές του 16ου αιώνα, ξεκινώντας από την αγορά της μαρμάρινης γλυπτικής σύνθεσης του ιερέα Λαοκόοντα με τα παιδιά του, που ανακαλύφθηκε σε αμπελώνα δίπλα στη Βασιλική της Santa Maria Maggiore της Ρώμης στις 14 Ιανουαρίου του 1506. Ο Πάπας τοποθέτησε το σύμπλεγμα σε δημόσια θέα ακριβώς ένα μήνα μετά την ανακάλυψή του.
Διαθέτουν περισσότερα από 70,000 έργα τέχνης και εκθέματα με τα 20.000 από αυτά να παρουσιάζονται στο κοινό, έχοντας 640 υπαλλήλους σε 40 διαφορετικά τμήματα (διοικητικά, ακαδημαϊκά και συντήρησης). Το 2017 τα επισκέφτηκαν περισσότεροι από 6 εκατομμύρια επισκέπτες, καθιστώντας τα ένα εκ των 5 κορυφαίων μουσείων του κόσμου σε επισκεψιμότητα.
Προσπαθώντας να συμπυκνώσουμε τους τομείς και τα σημαντικότερα εκθέματα των μουσείων αυτά περιλαμβάνουν:
Το Μουσείο του Πάπα Clementinο, που ιδρύθηκε από τον Πάπα Κλήμη ΙΔ΄ το 1771 και αρχικά περιελάμβανε αναγεννησιακά και αρχαία έργα. Επεκτάθηκε επί διαδόχου του Πάπα Πίου του ΣΤ΄ και σήμερα διαθέτει αρχαία ρωμαϊκά και ελληνικά αγάλματα. Υπάρχουν συνολικά 54 γκαλερί, η τελευταία εκ των οποίων βρίσκεται εντός της Καπέλας Σιξτίνα και είναι διαχωρισμένο σε ενότητες, όπως εκείνες των προτομών, των μασκών και των αγαλμάτων. Αξιοσημείωτα εκθέματα είναι αυτά των πορφυρών σαρκοφάγων της Κωνσταντίνας και της Ελένης, αδερφής και μητέρας του Μέγα Κωνσταντίνου, καθώς και το άγαλμα του Ηρακλή (στην Sala Rotonda, μικρογραφία του Πανθέου).
Η Βατικανή Πινακοθήκη, η οποία διαθέτει αρκετούς διάσημους πίνακες ζωγραφικής του Τζιότο (Τρίπτυχο Στεφανέσκι-Trittico Stefaneschi), του Ραφαήλ (Η Παναγία του Φολίνιο - Madonna di Foligno, Μεταμόρφωση - Transfigurazione), του Λεονάρντο Ντα Βίντσι (Ο Άγιος Ιερώνυμος στην έρημο - San Girolamo del deserto) και του Καραβάτζιο (Αποκαθήλωση - Deposizione).
Το Γρηγοριανό Αιγυπτιακό Μουσείο, που ιδρύθηκε από τον Πάπα Γρηγόριο ΙΣΤ’ και στεγάζει μεγάλη συλλογή αρχαίων Αιγυπτιακών εκθεμάτων, από πάπυρους και μούμιες μέχρι τη Συλλογή Γκράσσι (Collezione Grassi).
Η συλλογή μοντέρνας θρησκευτικής τέχνης, που βρίσκεται προς το τέλος των μουσείων λίγο πριν την Καπέλα Σιξτίνα. Συνήθως σε αυτό το σημείο ο κόσμος δε στέκεται, εξαιτίας της κόπωσης αλλά και του ότι βιάζεται για να φτάσει στο διάσημο παρεκκλήσι. Καταλαμβάνει 55 αίθουσες με περίπου 800 πίνακες, χαρακτικά και γλυπτά από 250 καλλιτέχνες διεθνούς φήμης όπως οι Αύγουστος Ροντέν, Βίνσεντ βαν Γκογκ, Πωλ Γκωγκέν, Εμίλ Μπερνάρ, Βασίλι Καντίνσκι, Μαρκ Σαγκάλ, Πάουλ Κλέε, Έρνστ Μπάρλαχ, Μαξ Μπέκμαν, Ότο Ντιξ, Μωρίς Ουτριλλό, Τζόρτζιο ντε Κίρικο, Τζιόρτζιο Μοράντι, Ζωρζ Ρουώ, Όσκαρ Κοκόσκα, Μπερνάρ Μπουφέ, Ρενάτο Γκουτούσο, Τζιάκομο Μπάλλα, Φράνσις Μπέικον, Εδουάρδο Τσιλλίδα, Σαλβαδόρ Νταλί, Ανρί Ματίς. Η πλειοψηφία των έργων αυτών αποτελούν δωρεές συλλεκτών προς στο Βατικανό. Η συλλογή ξεκίνησε μετά από μια συνάντηση του Πάπα Παύλου ΣΤ’ με καλλιτέχνες κατά τη διάρκεια κηρύγματός του στην Καπέλα Σιξτίνα τον Μάιο του 1964. Τα επίσημα εγκαίνια έλαβαν χώρα το 1973.
Το συγκρότημα συμπληρώνεται από το Ιεραποστολικό-Εθνολογικό Μουσείο με έργα θρησκευτικού χαρακτήρα από ολόκληρο τον κόσμο, το Γρηγοριανό Ετρουσκικό με ετρουσκικά εκθέματα προερχόμενα από αρχαιολογικές ανασκαφές (αγγεία, σαρκοφάγοι, μπρούντζινα αντικείμενα και την ονομαστή Συλλογή Γκουλιέλμι / Guglielmi Collection), το Χριστιανικό Μουσείο του (Πάπα) Πίου με γλυπτά, μωσαϊκά, σαρκοφάγους και επιγραφικό υλικό, το Γρηγοριανό Μουσείο κοσμικής τέχνης με εκθέματα μη θρησκευτικής τέχνης, το Περίπτερο των Αμαξών με κάποια από το οχήματα με τα οποία μετακινούνταν οι Πάπες στο παρελθόν, το Φιλοτελικό και Νομισματικό Μουσείο με τα γραμματόσημα και τα νομίσματα του Βατικανού από το 1929, τα Μουσεία της Αποστολικής Βατικανής Βιβλιοθήκης με πλήθος εκθεμάτων σε δεκατρείς αίθουσες και περίτεχνη διακόσμηση, που βρίσκονται μετά την Καπέλα Σιξτίνα και προς το τέλος του συγκροτήματος και το Μουσείο Κιαραμόντι (Chiaramonti), που αποτελείται από μια μεγάλη αψιδωτή γκαλερί που στις πλευρές της έχει περισσότερα από 1.000 γλυπτά, βωμούς, μωσαϊκά, σαρκοφάγους και διακοσμητικά διαζώματα, με την Galleria Lapidaria να είναι η μεγαλύτερη του κόσμου σε πινακίδια και επιγραφές σε πέτρα, με πρόσβαση μόνο μετά από ειδική άδεια και για εκπαιδευτικούς σκοπούς.
Χαρακτηριστικά σημεία είναι :
i.) η Αυλή του Μπελβεντέρε ή Οκταγωνική Αυλή με τις συμμετρικά άνισες πλευρές και την εξαιρετική συλλογή αγαλμάτων, που περιλαμβάνει το σύμπλεγμα του Λαοκόοντα και τον Απόλλωνα του Μπελβεντέρε, ρωμαϊκό αντίγραφο ενός χάλκινου πρωτοτύπου του 4ου αιώνα π.Χ., πιθανότατα του γλύπτη Λεωχάρη, που θεωρείται ένα από τα αρτιότερα έργα τέχνης της αρχαιότητας. Δίπλα στην αίθουσα των Μουσών μπορεί κάποιος να δει το ακέφαλο και δίχως άκρα γλυπτό του «Κορμού του Μπελβεντέρε», που μελετήθηκε ενδελεχώς τόσο από τον Μιχαήλ Άγγελο όσο και από τον Ραφαήλ, αποτελώντας πηγή έμπνευσης .
ii.) Η αίθουσα των Ταπισερί με το χαμηλό φωτισμό και τους τάπητες τοίχου πάνω σε σχέδια των μαθητών του Ραφαήλ από τον 17ο αιώνα και ύστερα.
iii.) H αίθουσα των Γεωγραφικών Χαρτών μήκους 120 μέτρων με 40 περίπου χάρτες ολόκληρης της Ιταλίας, των επαρχιών, των πόλεων και των νησιών της, που χρονολογούνται από τον 16ο αιώνα.
iv.) Οι τέσσερις αίθουσες του Ραφαήλ και των μαθητών του (η Αίθουσα της Υπογραφής, του Ηλιοδώρου, της Πυρκαγιάς στο Μπόργκο και του Κωνσταντίνου) με το έργο «Η Σχολή των Αθηνών» να δεσπόζει στο ξεκίνημα.
v.) Τα διαμερίσματα Βοργία με νωπογραφίες του Bernardino di Betto (Pinturicchio), που ζωγράφισε από το 1492 ως το 1494, με θέματα από μεσαιωνικές εγκυκλοπαίδειες. Πρόσφατη συντήρηση της Ανάστασης αποκάλυψε σκηνή που πιστεύεται πως είναι η παλαιότερη ευρωπαϊκή αναπαράσταση των ιθαγενών της Αμερικής, μόλις δύο χρόνια μετά την επιστροφή του Κολόμβου από τον Νέο Κόσμο.
Λίγο πριν το τέλος των μουσείων και τη χαρακτηριστικά κυκλικά σκαλοπάτια της εξόδου βρίσκεται το διασημότερο σημείο τους, το παρεκκλήσι της Καπέλα Σιξτίνα, ζωγραφισμένο εξ’ ολοκλήρου με τοιχογραφίες πρωτίστως του Μιχαήλ Αγγέλου, ο οποίος φιλοτέχνησε τη θρυλική οροφή του (1508-1512) με κεντρικό θέμα τη "Γέννηση" (από τα εμβληματικότερα έργα της Αναγέννησης και της παγκόσμιας τέχνης) και τον ανατολικό τοίχο του ιερού (1534-1541) με τη "Δευτέρα Παρουσία". Με την αποκατάσταση του 1994 ήρθαν στην επιφάνεια τα αυθεντικά χρώματα του έργου και τα λογοκριμένα σημεία του από την Αντιμεταρρύθμιση του 1564, που απαγόρεψε το γυμνό. Το παρεκκλήσι θεωρείται ένας από τους ιερότερους χώρους από την Καθολική Εκκλησία, όντας και το μέρος στο οποίο λαμβάνει χώρα το κονκλάβιο για την εκλογή του νέου Πάπα. Είναι το μοναδικό τμήμα των μουσείων στο οποίο απαγορεύεται η φωτογράφιση (στα υπόλοιπα επιτρέπεται χωρίς χρήση του φλας σε μεμονωμένες περιπτώσεις), όπως και ο θόρυβος. Σας προτείνουμε να περιμένετε να αδειάσουν κάποια από τα πλαϊνά στασίδια για να απολαύσετε με την άνεσή σας τον διάκοσμο.
Η Eπίσκεψή σας στο Βατικανό
Η Βασιλική του Αγίου Πέτρου με τα Μουσεία του Βατικανού μπορούν να συνδυαστούν την ίδια ημέρα. Η είσοδος στο ναό είναι δωρεάν εκτός και αν κάποιος θελήσει να ανέβει στην κορυφή του τρούλου με κόστος 10 ευρώ αν χρησιμοποιήσετε το ασανσέρ (ανεβαίνετε 320 σκαλιά) και 8 ευρώ χωρίς αυτό (συνολικά 551 σκαλιά). Η διαφορά δεν αξίζει, μιας και τα πιο δύσκολα σκαλιά είναι από τον ανελκυστήρα και ύστερα με τη διαδρομή να μην προτείνεται σε κλειστοφοβικούς. Δεν υπάρχει ηλεκτρονική κράτηση για το συγκεκριμένο κομμάτι. Η θέα της πλατείας και της Ρώμης από την κορυφή είναι μαγευτική (πολύ πρωί με ήλιο δεν ενδείκνυται για φωτογράφιση).
Κατά την είσοδό σας στο ναό ενδέχεται να συναντήσετε ουρές αρκετών μέτρων, ειδικά σε περιόδους και ώρες αιχμής (Χριστούγεννα και καλοκαίρι και όσο πιο κοντά προς το μεσημέρι ), μιας και υπάρχει έλεγχος των όσων κουβαλάτε μαζί σας από ανιχνευτή μετάλλων, κάτι που ισχύει και για τα μουσεία, με τις ουρές στην τελευταία περίπτωση να ξεπερνούν και τα 500 μέτρα στα ίδια διαστήματα. Οι ώρες που μπορείτε να τον επισκεφτείτε είναι από τις 7 το πρωί ως τις 7 το απόγευμα για την περίοδο από Απρίλη ως Σεπτέμβρη και από τις 7 το πρωί ως τις 6 το απόγευμα από Οκτώβρη ως και τον Μάρτιο. Εξαίρεση αποτελούν οι Τετάρτες στις οποίες ο πάπας έχει συνήθως την καθιερωμένη ομιλία του με τη Βασιλική να είναι προσβάσιμη μετά τις 12 με 1 το μεσημέρι (εκτός του Ιουλίου, την περίοδο των διακοπών του ).
Κάτω από τη Βασιλική υπάρχει ο τάφος του Αγίου Πέτρου στην Νεκρόπολη του Βατικανού, με τον Μιχαήλ Άγγελο να σχεδιάζει τον γιγαντιαίο τρούλο ακριβώς επάνω από το σημείο που μαρτύρησε ο Άγιος Πέτρος. Σε αυτό το σημείο επέλεξαν κάποιοι από τους Πάπες του παρελθόντος να ταφούν. Αν είστε λάτρης της αρχαίας ρωμαϊκής ιστορίας, της αρχαιολογίας ή σας ενδιαφέρει από θρησκευτικής πλευράς μπορείτε να επισκεφτείτε το μέρος, αρκεί να κλείσετε εγκαίρως τα εισιτήριά σας, είτε απευθυνόμενοι στο ίδιο το Βατικανό (κόστος 13€ ανά άτομο) είτε μέσω ιδιωτικών εταιρειών με μεγαλύτερο κόστος. Η ξενάγηση κρατά περίπου 1.5 ώρα και επιτρέπεται μόνο 12 άτομα να εισέρχονται κάθε φορά στο χώρο, με τον περιορισμό στους 250 επισκέπτες ανά ημέρα. Αν λάβουμε υπόψη μας πως δεν είναι ανοικτή η Νεκρόπολη σε καθημερινή βάση γίνεται αντιληπτό πως χρειάζεται έγκαιρη κράτηση ειδικότερα σε περιόδους μεγάλης επισκεψιμότητας.
Θα πρέπει να προσέξετε το ντύσιμό σας σε οποιοδήποτε σημείο του Βατικανού. Δεν επιτρέπονται οι γυμνοί ώμοι, τα καπέλα, οι κοντές φούστες και τα σορτάκια για τις γυναίκες. Απαγορεύεται να καταναλώσετε φαγητό και να έχετε μαζί σας μεταλλικά αντικείμενα, ομπρέλες μεσαίου ή μεγάλου μεγέθους, ενώ ενδέχεται να σας ζητηθεί να αφήσετε το σακίδιό σας στην είσοδο των μουσείων. Σε περίπτωση που σκοπεύετε να επισκεφτείτε τη Βασιλική από την έξοδο των μουσείων (διαβάστε αμέσως μετά) καλό θα είναι να το έχετε αυτό στα υπόψιν σας.
Η καλύτερη επιλογή κατά την άποψή μας αν θέλετε να δείτε ναό και μουσεία την ίδια μέρα είναι να επισκεφτείτε πρώτα τα μουσεία, μιας και αμέσως μετά την Καπέλα Σιξτίνα υπάρχει έξοδος στα δεξιά σας που οδηγεί απευθείας στο ναό, γλιτώνοντας τις ουρές εισόδου του. Για αυτό καλό θα είναι να έχετε μαζί τα πράγματά σας, μιας και το εισιτήριο για τα μουσεία του Βατικανού είναι μίας εισόδου.
Για τα μουσεία τώρα το βασικότερο πρόβλημα είναι ο συνωστισμός, τόσο για να εισέλθετε όσο και κατά την επίσκεψή σας. Η κλασική συμβουλή είναι το να κλείσετε τα εισιτήριά σας ηλεκτρονικά. Μπορεί να δίνετε κάτι παραπάνω (21 ευρώ έναντι 17 ευρώ στην είσοδο), αλλά γλιτώνετε την ουρά για να φτάσετε στο ταμείο (σας περιμένει δεύτερη ουρά για τον έλεγχο των πραγμάτων σας).
Εκπτωτικά εισιτήρια στα 8 ευρώ δικαιούνται τα παιδιά (6 ως 18 ετών), οι φοιτητές (19 ως 26 ετών) και οι κληρικοί (με την τιμή να ανεβαίνει στα 12 ευρώ αν τα κλείσετε ηλεκτρονικά). Δωρεάν είσοδο δικαιούνται τα ΑμεΑ (με ποσοστό αναπηρίας άνω του 74%, έχοντας το σχετικό πιστοποιητικό μαζί τους) με τους συνοδούς τους, που μπορούν να τα παρουσιάσουν απευθείας στους υπεύθυνους προσπερνώντας τις ουρές, τα παιδιά κάτω των 6, δημοσιογράφοι με ειδική διαπίστευση και ακαδημαϊκοί σε σχετικά πεδία, όπως και οι διευθυντές μουσείων.
Μπορείτε να επισκεφτείτε τα μουσεία από τη Δευτέρα ως και το Σάββατο από τις 9 το πρωί ως τις 6 το απόγευμα με την είσοδο να κλείνει στις 4. Ελεύθερη είσοδος για τα μουσεία κάθε τελευταία Κυριακή του μήνα και στις 27 Σεπτεμβρίου που είναι Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού, με τον κόσμο να είναι περισσότερος από τις υπόλοιπες μέρες με την μεγαλύτερη ταλαιπωρία που αυτό συνεπάγεται. Παραμένουν κλειστά τις υπόλοιπες Κυριακές, την Πρωτοχρονιά , στα Θεοφάνεια, την Κυριακή και τη Δευτέρα του Πάσχα, στις 11 Φεβρουαρίου, στις 19 Μαρτίου, την Πρωτομαγιά, στις 29 Ιουνίου, 14 και 15 Αυγούστου, 1 Νοεμβρίου και στις 8, 25 και 26 Δεκεμβρίου.
Συνήθως είναι λιγότερος ο κόσμος τις καθημερινές Τρίτη και Πέμπτη, μετά το μεσημέρι (που σημαίνει πως θα έχετε και περιορισμένο χρόνο για να τα επισκεφτείτε) και τις περιόδους εκτός καλοκαιριού και διακοπών των Χριστουγέννων. Από τα μέσα Απριλίου μέχρι και τα τέλη Οκτωβρίου τα μουσεία είναι ανοικτά και τις Παρασκευές τα απογεύματα με την προσέλευση να είναι συνήθως μειωμένη. Επιλέξτε τον επίσημο ιστότοπο για να κλείσετε τα εισιτήριά σας και αποφύγετε τους πλανόδιους «καλοθελητές» που θα σας πλησιάσουν, αν προτιμήσετε να περιμένετε στην ουρά για την αγορά τους.
Υπάρχει η δυνατότητα να αγοράσετε εισιτήρια με ξενάγηση (για τα μουσεία και την Καπέλα Σιξτίνα για ξενάγηση 2 ωρών στα 33€ με το μειωμένο στα 24€, για ξενάγηση 3 ωρών μαζί και με τη Βασιλική στα 38€ με το μειωμένο στα 29€), αν και ίσως να είναι προτιμότερο να επιλέξετε μία περισσότερο προσωπική ξενάγηση μέσω ιδιωτικών εταιρειών ή και της δυνατότητας που σας δίνουν τα ίδια τα μουσεία για να τα επισκεφτείτε πριν ακόμη να ανοίξουν για το κοινό (“Out of hours”) από τις 6 τα χαράματα μέσω ειδικής κράτησης, είτε ατομικά είτε σε μικρές ομάδες με μέγιστο αριθμό τα 15 άτομα, με τη δυνατότητα να συμπεριλάβετε ακόμη και το πρωινό σας (η τιμή που βρήκαμε στο Διαδίκτυο κυμαίνεται γύρω στα 50 ευρώ, αν και καλό θα ήταν να επικοινωνήσετε απευθείας με τους υπευθύνους των μουσείων).
Μπορείτε ακόμη να κλείσετε ομαδικές επισκέψεις στα μουσεία μαζί και με τους Κήπους του Βατικανού, να δείτε τα «Κρυφά» μουσεία του (χώροι που δεν είναι προσβάσιμοι στο ευρύ κοινό) και πάλι μέσω group και με ξενάγηση, ή να γυρίσετε το Βατικανό με το τρένο (μόνο τα Σάββατα) με το πρόγραμμα να περιλαμβάνει τα μουσεία και τους κήπους (42€ το κανονικό έναντι 37€ του μειωμένου).
Αν και δεν συμπεριλαμβάνεται στα μουσεία και δεν έχει ειδική είσοδο, θα σας προτείναμε να επισκεφτείτε και το ταχυδρομείο της χώρας, σε περίπτωση που βρεθεί στο δρόμο σας, για να στείλετε ως δώρο καρτ ποστάλ στα αγαπημένα σας πρόσωπα. Το ταχυδρομείο, που λειτουργεί από το 1929, είναι το πιο πολυάσχολο του κόσμου, με τις περισσότερες παραλαβές και αποστολές παγκοσμίως, έχοντας τα δικά του γραμματόσημα και τέτοια αξιοπιστία που το προτιμούν και οι κάτοικοι της Ρώμης.
Ευκολότερη η πρόσβαση με τα πόδια ή με ταξί. Με το μετρό εξυπηρετεί η στάση Cipro για τα μουσεία (ειδικά αν θέλετε να φτάσετε αρκετά πρωί σε αυτά) και η στάση Ottaviano για τη Βασιλική του Αγίου Πέτρου. Το τραμ #19 σας αφήνει στη στάση του Αγίου Πέτρου (St Peter’s), αν και δύσκολα θα μπορέσετε να το πάρετε από το κέντρο, ενώ με λεωφορείο το #64 εξυπηρετεί από την κεντρική Ρώμη προς τα νότια του Βατικανού, το #46 από τη δυτική Ρώμη στη Βασιλική και την πλατεία και το #49 από την ίδια περιοχή στα βόρεια της χώρας. Προσοχή στους πορτοφολάδες (κάτι που ισχύει για ολόκληρη την Ρώμη).
Το Βατικανό επιβάλλεται να το επισκεφτείτε σαν φτάσετε στη Ρώμη. Η μία ημέρα, αν προγραμματιστεί σωστά, είναι αρκετή για να δείτε και τα μουσεία και τη Βασιλική. Σε περίπτωση πολυκοσμίας, είτε λόγω συγκυριών είτε γιατί δεν ακολουθήσατε τις συμβουλές μας, ο χρόνος φτάνει οριακά και θα επιστρέψετε στο δωμάτιό σας εξαντλημένοι. Αν επιθυμείτε να δείτε και τους Κήπους ή και κάποια άλλα σημεία του Βατικανού, που δεν είναι άμεσα προσβάσιμα για τον κόσμο, θα χρειαστεί να «σπάσετε» την επίσκεψή σας σε δύο μέρες. Αυτό που έχει σημασία είναι να απολαύσετε την επίσκεψή σας, χωρίς να ψυχαναγκαστείτε. Εξάλλου το Βατικανό, όπως και η Ρώμη, βρίσκονται κοντά στη χώρα μας και με την έγκαιρη οργάνωση του ταξιδιού σας μπορεί να αποτελέσει έναν αρκετά οικονομικό προορισμό.
Πηγές πληροφοριών (χρήση αυτούσιων αποσπασμάτων σε σημεία): Wikipedia, Μουσεία Βατικανού Επίσημη Ιστοσελίδα, WikiVoyage.org, TheRomanGuy, ArtTrav.com, Tripsavvy.com, RomeWise.com. Freetoursbyfoot.com
Οι φωτογραφίες από το προσωπικό αρχείο του Νίκου Πράσσου (Χριστούγεννα 2014)
