Σονέτο Μάλλον Απαισιόδοξο

τε
05.05.2022
Σονέτο Μάλλον Απαισιόδοξο

«Το γυμνασμένο μάτι του τραμπούκου

να διέκρινε άραγε των ροδόδενδρων την αρμονία;

Όχι – όχι - μιαν απέραντη ηθικολογία

δεν θα βοηθήση να κάνουμε καλλίτερο τον κόσμο

Νά ελπίζης - να ελπίζης πάντα - πώς ανάμεσα εις τους

ανθρώπους,

-που τους ρημάζει η τρομερή «ευκολία»-

θα συναντήσης απαλές ψυχές με τρόπους

που τους διέπει καλωσύνη - πόθος ευγένειας - ηρεμία.

Ίσως όχι πολλές - ίσως νασ’ άτυχος: καμμία-

τότες εσύ προσπάθησε να γενής καλλίτερος

είς τρόπον ώστε να έρθη κάποια σχετική ισορροπία

Άσε τους γύρωθέ σου να βουρλίζωνται πως κάνουν κάτι

συ σκέψου - τώρα πια - με τι γλυκειά γαλήνη

προσμένεις ναρθ’ η ώρα να ξαπλώσης στο παρήγορο του

θάνατου κρεββάτι.»

 

Νίκος Εγγονόπουλος

«Η αγάπη είναι ο μόνος τρόπος», Εκδ: Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, 2007 (Συλλογικό)

 

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

δφ

Ο Νίκος Εγγονόπουλος γεννήθηκε στις 21 Οκτωβρίου του 1907 στην Αθήνα και πραγματοποίησε τις βασικές του σπουδές εσωτερικός σε Λύκειο του Παρισιού. Ήταν ζωγράφος, σκηνογράφος και ποιητής. Το 1927 υπηρέτησε τη στρατιωτική του θητεία και μετά την απόλυσή του, εργάστηκε ως μεταφραστής σε τράπεζα και γραφέας στο Πανεπιστήμιο, ενώ το 1930 διορίστηκε στο Υπουργείο Δημοσίων Έργων ως σχεδιαστής στη Διεύθυνση Σχεδίων Πόλεων. Το 1932 γράφτηκε στη Σχολή Καλών Τεχνών, όπου μαθήτευσε κοντά στον Κωνσταντίνο Παρθένη, ενώ παράλληλα παρακολουθούσε μαθήματα βυζαντινής τέχνης στο εργαστήριο των Φώτη Κόντογλου και Α. Ξυγγόπουλου, μαζί με τον Γιάννη Τσαρούχη. Έκανε ελεύθερες σπουδές σε Παρίσι, Βιέννη, Μόναχο και Ιταλία. Δίδαξε στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του Ε.Μ.Π., ζωγραφική, ιστορία της τέχνης και σκηνογραφία από το 1938, διαδοχικά ως επιμελητής, έκτακτος, μόνιμος και τακτικός καθηγητής.

Το 1938 χρονιά σημειώνεται η είσοδός του στα ελληνικά γράμματα, αρχικά με τη δημοσίευση μεταφράσεων σε ποιήματα του Τριστάν Τζαρά και λίγο αργότερα, τον Ιούνιο του 1938, με την κυκλοφορία της πρώτης του ποιητικής συλλογής με τον τίτλο «Μην ομιλείτε εις τον οδηγόν». Τον Σεπτέμβριο του 1939 εκδόθηκε η δεύτερη ποιητική του συλλογή, «Τα Κλειδοκύμβαλα της Σιωπής», ενώ τον Νοέμβριο του ίδιου έτους, πραγματοποιήθηκε η πρώτη ατομική έκθεση ζωγραφικής του. Την ίδια περίοδο εργάστηκε για την παράσταση της Ηλέκτρας του Σοφοκλή στο Θέατρο Κοτοπούλη, σχεδιάζοντας τα κοστούμια των ηθοποιών και συμμετείχε σε ομαδική έκθεση Ελλήνων καλλιτεχνών στη Νέα Υόρκη.

Το 1949 συμμετείχε στην ίδρυση του καλλιτεχνικού ομίλου «Αρμός» με σκοπό την προώθηση μιας σύγχρονης αισθητικής πρότασης στον ελληνικό χώρο, μαζί με άλλα μέλη στα οποία περιλαμβάνονταν οι ζωγράφοι Χατζηκυριάκος - Γκίκας, Μόραλης και Τσαρούχης. Παράλληλα εργάστηκε στο Υπουργείο Οικισμού και Ανοικοδομήσεως και σε συνεργασία με την αρχιτεκτονική ομάδα του Δημήτρη Πικιώνη σχεδίαζε νέα κτίρια.

Τα επόμενα χρόνια συμμετείχε σε αρκετές ομαδικές εκθέσεις, ενώ το 1954 εκπροσώπησε την Ελλάδα στην 27η Μπιενάλε της Βενετίας με συνολικά 72 έργα του. Το 1958 του απονεμήθηκε το Πρώτο Κρατικό Βραβείο Ποίησης του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας για την ποιητική συλλογή «Εν Ανθηρώ Έλληνι Λόγω», ενώ το 1966 τιμήθηκε για το ζωγραφικό του έργο από τον βασιλιά Κωνσταντίνο Β΄ με το παράσημο του Χρυσού Σταυρού του Γεωργίου Α΄. Το κρατικό βραβείο ποίησης θα του απονεμηθεί αργότερα για δεύτερη φορά το 1979, καθώς και το παράσημο του Ταξιάρχη του Φοίνικος. Υπήρξε μέλος του Καλλιτεχνικού Επιμελητηρίου, της Ελληνικής Εταιρίας Αισθητικής, της Société Européenne de Culture, του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος (ΕΕΤΕ) κ.ά.

Ποιήματα του Εγγονόπουλου έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, αγγλικά, ιταλικά, ισπανικά, δανικά, πολωνικά, ουγγρικά και τη βενετική διάλεκτο. Επιπλέον έχουν μελοποιηθεί από τον Νίκο Μαμαγκάκη και τον Αργύρη Κουνάδη, ο οποίος έγραψε τη μουσική υπόκρουση στο ποίημα «Μπολιβάρ» για τον δίσκο της εταιρίας Διόνυσος, σε απαγγελία του ίδιου του Εγγονόπουλου. Μιλούσε αγγλικά, γαλλικά και ιταλικά.

Πέθανε στις 31 Οκτωβρίου του 1985 από ανακοπή καρδιάς και η κηδεία του πραγματοποιήθηκε δημοσία δαπάνη στο Α΄ Νεκροταφείο της Αθήνας.

 

 

Μαρία Χρονιάρη

Μαρία Χρονιάρη

Η Μαρία Χρονιάρη είναι ποιήτρια.  Γεννήθηκε και ζει στην Αθήνα. Σπούδασε τηλεόραση, έκανε σεμινάρια σκηνοθεσίας και εργάστηκε στην τηλεόραση  ως οπερατέρ. Αγαπάει τις λέξεις, τη μουσική και την φωτογραφία.