Stolpersteins, "σκοντάφτοντας" στην ιστορία

Stolpersteins, Frankfurt (photo by NikosPrassos)
24.01.2019
Stolpersteins, "σκοντάφτοντας" στην ιστορία

Όταν το βήμα "σωπαίνει" 

Κάποιες φορές τις προσπερνάς αγνοώντας την ύπαρξή τους. Άλλες φορές το βλέμμα "καρφώνεται" σε αυτές και οι σκέψεις, έστω και για λίγο, κατακλύζουν το μυαλό σου. Πέντε άνθρωποι μίας γειτονιάς της Φρανκφούρτης που έχασαν τη ζωή τους ανάμεσα στα εκατομμύρια που θανατώθηκαν στα κολαστήρια των Ναζί. Τις αποκαλούν Stolpersteins, πέτρες που "σκοντάφτεις" ή που "συναντάς κάτι από τύχη". Μεταφορικά στα Γερμανικά η λέξη έχει τη σημασία του "πιθανού προβλήματος", παραπέμποντας στην εποχή εκείνη που οι άνθρωποι "φακελώνονταν" σε κατηγορίες και χαρακτηρίζονταν ως "πρόβλημα".

Έμπνευση του Γερμανού καλλιτέχνη Gunter Demnig, που έχει "εξαπλωθεί", όπου χάθηκαν άνθρωποι από τη μισαλλοδοξία του φασισμού σε πόλεις της Γερμανίας και άλλων χωρών. Υπενθύμιση, όχι του μίσους απέναντι στους Εβραίους, αλλά εκείνου απέναντι σε οποιονδήποτε θα μπορούσε να "σφραγιστεί" η ζωή του εξαιτίας της διαφορετικότητάς του. Παραπέμποντας συνειρμικά στη σκόπιμη ενέργεια των Ναζί να επαναχρησιμοποιούν τις ταφόπλακες των εβραϊκών νεκροταφείων, που ισοπέδωναν, στα πεζοδρόμια των περιοχών τους, προκειμένου να βεβηλώσουν τις μνήμες των νεκρών. Αυτή τη φορά όμως οι πλάκες δεν έχουν ως στόχο τη βεβήλωση, αλλά τη στηλίτευση εκείνων των πρακτικών και των ιδεολογιών που τις υποκινούσαν.  

Πέντε ονόματα. Κοινά τα περισσότερα. Ίσως να ήταν οικογένεια. Άνθρωποι που ζούσαν τη ζωή τους, προσέφεραν στον τόπο τους, συνυπήρχαν με τους γείτονές τους, έκαναν όνειρα και σχέδια για το μέλλον, είχαν τις αναμνήσεις που τους έδεναν με την πόλη της Φρανκφούρτης και τους ανθρώπους της. Έβλεπαν τον κίνδυνο αλλά δεν πίστευαν το πού θα μπορούσε αυτός να φτάσει.

Σκέψεις και συναισθήματα της στιγμής από κάτι που προσέξαμε φευγαλέα. Οι Γερμανοί δεν έχουνε κρύψει την ιστορία κάτω από το χαλάκι της ιστορικής λήθης. Ζούνε με αυτά τα λάθη ως υπενθύμιση για να μην τα επαναλάβουν. Όσο μπορούν και όσο αντέχουν. 

 

Η φωτογραφία από το προσωπικό αρχείο του Νίκου Πράσσου.

Πηγή Πληροφοριών: Wikipedia 

Νίκος Πράσσος

Νίκος Πράσσος

Μου είπε η σύζυγος "τα γράφεις που τα γράφεις δεν τα ανεβάζεις και σε καμιά ιστοσελίδα;" Όπερ και εγένετο.  Η τέχνη ισορροπεί τον τεχνοκρατισμό της Πληροφορικής, που σπουδάσαμε και διδάσκουμε. Συναίσθημα και ορθολογισμός ακροβατούν σε ένα ταξίδι με κοινό παρoνομαστή τη γνώση, επαναπλαισιώνοντας τις υπάρξεις μας μέσα σε έναν κόσμο που συνεχώς αλλάζει, μένοντας συνάμα τόσο ίδιος, όπως και οι άνθρωποί του.