Αντίο Ριουίτσι Σακαμότο
Πολυβραβευμένος, ταλαντούχος, πρωτοπόρος, μαγικός. Εδώ και λίγες ώρες δημοσιοποιήθηκε η είδηση του θανάτου του Ριουίτσι Σακαμότο από τον καρκίνο, ο οποίος και τον ταλαιπωρούσε από το 2014. Οι διαδοχικές επιδεινώσεις του τελευταίου διαστήματος οδήγησαν στην απώλεια ενός χαρισματικού συνθέτη και πιανίστα, που κατάφερε να μαγέψει τους λάτρεις της μουσικής ανά τον κόσμο με μελωδίες που συνοδεύουν κάποιες από τις πιο ευαίσθητες και τρυφερές στιγμές μας.
Ζωντανή εκτέλεση από το OST του "Τελευταίου Αυτοκράτορα", βραβευμένου με Όσκαρ, Χρυσή Σφαίρα και Γκράμι Πρωτότυπης Μουσικής
Διάσημος για τη μουσική που έχει γράψει στον κινηματογράφο ( Merry Christmas, Mr. Lawrence / Καλά Χριστούγεννα Κύριε Λόρενς, The Last Emperor / Ο Τελευταίος Αυτοκράτορας, The Sheltering Sky / Τσάι στη Σαχάρα, Little Buddha / Ο Μικρός Βούδας , The Revenant / Η Επιστροφή ), ειδικότερα για τις συνεργασίες του με τον Μπερνάρντο Μπερτολούτσι με αποκορύφωμα το Όσκαρ για τη μουσική στον "Τελευταίο Αυτοκράτορα", αλλά και για τις αριστουργηματικές, προλυβραβευμένες συνθέσεις του (Energy Flow).
Από τη μελωδία τηλεοπτικής διαφήμισης σε μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του
Γεννημένος στο Τόκιο, γιος του Καζούκι Σακαμότο, γνωστού συντάκτη διάσημου εκδοτικού ιαπωνικού οίκου και της Κέικο, σχεδιάστριας γυναικείων καπέλων, ξεκίνησε να παίζει στο πιάνο από 6 ετών και να συνθέσει τα δικά του κομμάτια λίγο αργότερα. Οι επιρροές του περιελάμβαναν την κλασική, τη τζαζ και πιο σύγχρονα είδη, όπως η ποπ, η ρέγκε και η ηλεκτρονική μουσική με τον ίδιο να αλλάζει ως "χαμαιλέοντας" ύφος ανά περιόδους περνώντας από το σύγχρονο στο πιο κλασικό στιλ.
Συνθέτης, πιανίστας, μαέστρος σε ένα ακόμα κλασικό κομμάτι του
Αγωνιστής από τα νιάτα του, όταν και συμμετείχε σε καταλήψεις του σχολείου του και σε μαθητικές διαδηλώσεις, που αποτέλεσαν "τον πυρήνα αυτού που είμαι", σύμφωνα με τον ίδιο, είχε έντονη ακτιβιστική δράση σε ζητήματα σχετικά με το περιβάλλον και την ειρήνη τα τελευταία χρόνια, οργανώνοντας προγράμματα αναδάσωσης και συμμετέχοντας ενεργά στο κίνημα κατά της πυρηνικής ενέργειας, με τη συναυλία "Νο Nukes" του 2013, έχοντας ως αφορμή το πυρηνικό ατύχημα της Φουκουσίμα δύο χρόνια νωρίτερα, να ξεχωρίζει.
Aπό το OST της ταινίας του Μπερτολούτσι "Τσάι στη Σαχάρα", βραβευμένο με Χρυσή Σφαίρα Πρωτότυπης Μουσικής
Παρά τα προβλήματα υγείας, έδωσε το παρών στις εκδηλώσεις των καλλιτεχνών κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού της πανδημίας με μία διαφορετική συναυλία σε στούντιο του Τόκιο, μέσα από την οποία μας μίλησε για τον κορωνοϊό, τον εγκλεισμό, τη μοναδική ευκαιρία να εκμεταλλευτούμε τον χρόνο στο σπίτι μας, τις δυσκολίες ανθρωπότητας και τέχνης, όπως και για την προσωπική του ανάγκη να προσφέρει στον κόσμο στιγμές ηρεμίας και παρηγοριάς.
Η μουσική διαδρομή του Σακαμότο είναι συνυφασμένη με τη συνεχή ακρόαση των ήχων του περιβάλλοντός του από τις εποχές που ταξίδευε με το τρένο για το σχολείο, εγκλωβισμένος ανάμεσα στα σώματα των συνεπιβατών του, έχοντας ως μόνη "ανάσα" απέναντι στο ασφυκτικό πλήθος την αίσθηση της ακοής του. Σπούδασε μουσική σύνθεση, εστιάζοντας τόσο στην ηλεκτρονική όσο και στην έθνικ μουσική, καθώς και εθνομουσικολογία με έμφαση στις ιαπωνικές, τις ινδικές και αφρικανικές μουσικές παραδόσεις στο Εθνικό Πανεπιστήμιο Καλών Τεχνών και Μουσικής του Τόκιο. Εκπαιδεύτηκε τόσο στην κλασική όσο και στην ηλεκτρονική μουσική, πειραματιζόμενος με συνθεσάιζερ.
H πρώτη επιτυχία του Σακαμότο ήρθε μέσα από το συγκρότημα "Yellow Magic Orchestra" και τη συνεργασία του με τον Χαρουόμι Χοσόνο και τον Γιουκιχίρο Τακαχάσι, που έφυγε απο τη ζωή τον περασμένο Ιανουάριο
Οι σπουδές του οδήγησαν στην ίδρυση του πρωτοπόρου συγκροτήματος "Yellow Magic Orchestra", που επηρέασε την ηλεκτρονική μουσική και ενέπνευσε τη δημιουργία νέων μουσικών ειδών, όπως είναι τα electropop-technopop, synthpop, κυβερνοπάνκ, ambient house και electronica.
Συνθέτης, τραγουδοποιός και τραγουδιστής σε αυτά τα πρώτα καλλιτεχνικά βήματα συνέχισε σε σόλο καριέρα έχοντας τον πειραματισμό και τον αυτοσχεδιασμό ως βασικά συστατικά στοιχεία της δημιουργικής πορείας του.
"Τα πάντα μπορούν να είναι μουσική", δήλωνε, "με μία λάθος νότα να είναι σε θέση να εμπνεύσει μια νέα μουσική ιδέα". Στα ενδιαφέροντά του περιλαμβάνεται και η σχέση χώρου και ήχου μαζί με το πώς το ένα αντανακλά και διαθλά το άλλο με τον Σακαμότο να αναζητά απαντήσεις στις ανησυχίες του μέσα από τις συνεργασίες του με εικαστικούς καλλιτέχνες. Xαρακτηριστικότερες εκείνες με τον θεμελιωτή της βιντεοτέχνης Ναμ Τζουν Πάικ (1984), όπως και οι ατμοσφαιρικές οπτικοακουστικές - εικαστικές εγκαταστάσεις με τον σκηνοθέτη Σίρο Τακατάνι (1999).
Από την καλλιτεχνική συνεργασία Σακαμότο και Ναμ Τζουν Πάικ
Από τις κορυφαίες στιγμές της καριέρας του η παρουσία του στην ταινία "Καλά Χριστούγεννα Κύριε Λόρενς" δίπλα στον Ντέιβιντ Μπόουι, τόσο μπροστά όσο και πίσω από τις κάμερες με τη μουσική του για το έργο να παραμένει από τις πιο αναγνωρίσιμες κινηματογραφικές μελωδίες.
Το τραγούδι "Forbidden Colours" με τον τραγουδιστή Ντέιβιντ Σίλβιαν από τη μουσική της ταινίας "Καλά Χριστούγεννα Κύριε Λόρενς"
Πέρα από τα επίσημα σάουντρακς των κινηματογραφικών ταινιών, που τα χαρακτήριζε ως "διαδρομές σε άγνωστα μέρη" σε σχέση με τα όσα συνήθιζε να κάνει μακρυά από το σινεμά, έχει γράψει μουσική για ψηφιακά παιχνίδια, ήχους κλήσης τηλεφωνικών συσκευών, αλλά και για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Βαρκελώνης.
Από την τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του 1992
Ο Σακαμότο μπορεί να μείνει στην ιστορία για τις καινοτομίες του στον χώρο της μουσικής και την ακτιβιστική του δράση, στις καρδιές όμως των θαυμαστών της τέχνης του η αίσθηση της γαλήνης και της ανακούφισης που προσέφεραν οι νότες του πιάνου του είναι εκείνες που θα συνεχίσουν να τους συντροφεύουν.
Αρμονία και συναίσθημα σε ένα από τα αγαπημένα κομμάτια του Σακαμότο
Στα τελευταία χρόνια η μουσική του Ριουίτσι Σακαμότο πλημμύρισε και άλλο συναίσθημα, έγινε πιο ατμοσφαιρική και "απλώθηκε" στον χώρο και τον χρόνο, αγγίζοντας όλο και περισσότερο το διαχρονικό και το αιώνιο. Σε συνέντευξή του προ πενταετίας απάντησε στην ερώτηση του γιατί έπαιζε τα παλιά κομμάτια του πιο αργά από τις αυθεντικές εκτελέσεις τους τα παρακάτω: «Θέλω να ακούσω την αντήχηση ... Θέλω να έχω λιγότερες νότες και περισσότερο χώρο. Χώρο, όχι σιωπή. Το διάστημα αντηχεί, δονείται. Θέλω να απολαύσω αυτή την αντήχηση, να την ακούσω να γίνεται όλο και μεγαλύτερη».
Ο ίδιος είχε δηλώσει στις αρχές του 2019 πως «η μουσική, η δουλειά και η ζωή έχουν μια αρχή και ένα τέλος ... Αυτό που θέλω να κάνω τώρα είναι μουσική απαλλαγμένη από τους περιορισμούς του χρόνου».
Πέθανε στα 71 του χρόνια. Θα συνεχίσει να ζει όσο υπάρχει η μουσική του.
Πηγές Πληροφοριών: Ryuichi Sakamoto Official Site, Wikipedia, New York Times
