Θέατρο: Φαρενάιτ 451

Fahrenheit 451, Θέατρο Πόρτα
10.01.2019
Θέατρο: Φαρενάιτ 451

Μία δυστοπική κοινωνία ενός μέλλοντος που δε φαντάζει και τόσο μακρινό 

Φαρενάιτ 451Βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Ray Bradbury του 1953 παρουσιάζει μία δυστοπική κοινωνία του μέλλοντος στην οποία τα βιβλία θεωρούνται κίνδυνος και καταστρέφονται, μαζί με τα μυαλά και τις καρδιές που τα διαβάζουν. Οι άνθρωποι έχουνε πάψει να σκέφτονται, ζουν σε ρυθμούς γρήγορους και "βομβαρδίζονται" από πάμπολλες άχρηστες πληροφορίες, που δεν τους αφήνουν το χρόνο για να συλλογίζονται, να συνδιαλέγονται, να επικοινωνούν κοιτάζοντας τον άλλο στα μάτια, παρά παρακολουθούν τους "τηλετοίχους" τους με επιφανειακές σειρές ριάλιτι και αθλητικά. Πληροφορία όσο πιο απλή και επουσιώδης γίνεται με το άτομο παθητικό δέκτη, χωρίς προσωπικότητα, χωρίς άποψη, έχοντας το σύστημα να σκέπτεται πριν από αυτό για αυτό. Τα βιβλία σταδιακά έγιναν πιο μικρά, πιο ανούσια και άνευρα, μετατράπηκαν σε κόμικς, σειρές και ταινίες, γέμισαν εικόνες χωρίς νόημα, έχασαν την ουσία τους και στο τέλος ξεχάστηκαν, δίνοντας τη θέση τους σε εύπεμπτα, τηλεοπτικά θεάματα.

Σε αυτό το εφιαλτικό, οργουελικό σκηνικό, ο πρωταγωνιστής Guy Montag (Αλέξανδρος Λογοθέτης), "πυροδότης" (fireman στο αυθεντικό που δε μεταφράζεται αντίστοιχα στα ελληνικά) στο επάγγελμα, με μοναδική αποστολή του να βάζει τις φωτιές στα βιβλία που απέμειναν, βρίσκεται αντιμέτωπος με τον αληθινό εαυτό του, νιώθοντας το συναίσθημα να ξεπηδά από τα έγκατα της ψυχής του, χωρίς να μπορεί να αντισταθεί στην αίσθησή του.

Φαρενάιτ 451Αφορμή η συνάντηση με τη γειτόνισσά του Clarisse McClellan (Κίττυ Παϊταζόγλου), ένα νεαρό κορίτσι διαφορετικό από τα άλλα, που μιλά με λέξεις γεμάτες ζωή, περιγράφοντας την ομορφιά της στα μικρά, καθημερινά πράγματα που οι υπόλοιποι προσπερνούν, τρέχοντας από την μία υποχρέωση στην άλλη. Τα δέντρα και το χορτάρι και τα λουλούδια του δρόμου, που για εκείνη γίνονται στίχοι στα ποιήματά της, τα βλέπουν οι γύρω της μέσα από τις ιλιγγιώδεις ταχύτητες των διαστημοχημάτων τους σαν πράσινες και κόκκινες και κίτρινες ταινίες που τις διασχίζουν, μέχρι να σταματήσουν και να σταθούν μπροστά από τον επόμενο τηλετοίχο τους. Η Clarisse θεωρείται "κίνδυνος" του συστήματος, παρακολουθείται από ψυχίατρο για να "γίνει καλά", να γίνει ακόμη μία όπως όλοι οι υπόλοιποι "φυσιολογικοί", άβουλοι άνθρωποι, γιατί η σκέψη και η επαφή με την τέχνη και το συναίσθημα είναι ένδειξη "αδυναμίας".

Σε κάθε στιγμή της παράστασης υπάρχουν πρόσωπα στο παρασκήνιο που "παρακολουθούν" τους πρωταγωνιστές, σαν να είναι ο "Μεγάλος Αδερφός", άλλες φορές εν γνώση τους, άλλες εν αγνοία τους. Δεσπόζει σε αυτό το ρόλο ο αρχηγός του σώματος των "πυροδοτών", Beatty ( Άννα Μάσχα ), χαρακτήρας με βάθος, που κεντρίζει το ενδιαφέρον του θεατή με καταιγιστικούς μονολόγους, γεμάτους νοήματα, που σε στιγμές έφταναν το μυαλό μας στα όριά του. Αναφέρεται στο παράδειγμα των "φυτών" του σχολείου, σε εκείνα τα μυαλά που ξεχώριζαν, κάνοντας τους γύρω τους να νιώθουν μειονεκτικά και να θέλουν να τους φέρουν στα δικά τους μέτρα, "γιατί ισότητα σημαίνει ισοπέδωση". Σε άλλο σημείο μιλά για τις μειονότητες και πώς η κάθε μία έβρισκε κάτι που να την ενοχλεί σε διαφορετικά βιβλία ζητώντας την απαγόρευση και το κάψιμό τους, ώστε στο τέλος όλα τα σημαντικά αναγνώσματα, εκείνα που έφερναν τους ανθρώπους αντιμέτωπους με τα λάθη, τα σωστά τους, τα πάθη, τις διαφορές, τα ελαττώματά τους, με την ίδια την ανθρώπινη φύση και την ανομοιογενή ομοιότητά της, να θεωρούνται επικίνδυνα και να καταστρέφονται. Η Μάσχα συγκλονίζει με την ερμηνεία της και "κλέβει" κυριολεκτικά την παράσταση, παρά τις πολύ καλές ερμηνείες και των υπολοίπων.

Φαρενάιτ 451Στο σημείο αυτό δε γίνεται να μην κάνουμε αναφορά στην αξιομνημόνευτη παρουσία της Ξένιας Καλογεροπούλου σε μία σύντομη σκηνή που, όμως, μένει (το σκηνικό, οι φωτισμοί, η στιγμή που "γράφει" στην μνήμη) .

Εξαιρετικά τα σκηνικά με τις οθόνες και τους led φωτισμούς (με ένα πελώριο φωτεινό περίγραμμα επί σκηνής να αναπαριστά μία γιγαντιαία οθόνη με τους όποιους συμβολισμούς ), τα κουστούμια όπως και οι μάσκες εικονικής πραγματικότητας με τα διάφορα gadgets, που μας μετέφεραν σε μία εναλλακτική μελλοντική πραγματικότητα, λειτουργώντας ως πλαίσιο για ζητήματα που μας αφορούν άμεσα στο σήμερα.

Φαρενάιτ 451

Προκύπτει το ερώτημα του πώς η παράσταση και το κείμενο παραμένουν τόσο επίκαιρα με την απάντηση να είναι ιδιαίτερα απλή. Η ιστορία επαναλαμβάνεται παρατηρώντας στις μέρες μας την άνοδο φασιστικών ιδεολογιών, την επίδραση των μέσων ενημέρωσης και την προσπάθεια ελέγχου τους από κέντρα εξουσίας διαβάλλοντας τη λειτουργία της δημοκρατίας, την απομόνωση του σύγχρονου ανθρώπου, που συνεχίζεται μέσα από τις οθόνες τηλεοράσεων, κινητών και υπολογιστών. Ο Bradbury είχε ζήσει τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο, είχε βιώσει τον αυταρχισμό, την προπαγάνδα και τον ολοκληρωτισμό των ναζιστών, τη δίωξη ανθρώπων και ιδεών, την καταστροφή και το κάψιμο βιβλίων, πολιτισμού, ανθρώπινων ζωών, γράφοντας, παράλληλα, το βιβλίο του κατά τη σκοτεινή περίοδο του Μακαρθισμού στις Η.Π.Α. με τις διώξεις κατά υπόπτων αριστερών - κομμουνιστών, που οδήγησε σε ένα "κυνήγι μαγισσών" άνευ προηγουμένου.

 Το εμβόλιμο διάλειμμα (λίγο πριν την τρίτη και τελευταία πράξη) υπερβολικό για την μικρή διάρκεια της παράστασης (ουσιαστικά αυτό μαζί με την καθυστέρηση στο ξεκίνημα "τράβηξαν" την παραμονή μας στο θέατρο στο δίωρο).

Το κλείσιμο ονειρικό, ποιητικό, γεμάτο ελπίδα, αντάξιο των όσων έχουν προηγηθεί σε μία παράσταση επίκαιρη όσο ίσως ποτέ άλλοτε.

 

 Παίζουν: Αλέξανδρος Λογοθέτης, Άννα Μάσχα, Ευδοκία Ρουμελιώτη, Κίττυ Παϊταζόγλου, Χάρης Τσιτσάκης, Μάνος Γαλανής, Θάνος Λέκκας, Ξένια Καλογεροπούλου 

Διασκευή-Σκηνοθεσία: Θωμάς Μοσχόπουλος 

Θέατρο Πόρτα
Παρασκευή & Σάββατο στις 21.15 
Κυριακή στις 19.30

Διάρκεια : 120 λεπτά (με διάλειμμα)

Κανονικό εισιτήριο: Σάββατο: 17 ευρώ / Παρασκευή & Κυριακή: 15 ευρώ 

Φοιτητικό, ΑΜΕΑ, άνω των 65, ομαδικό (άνω των 10 ατόμων): 12 ευρώ

Ανέργων: 8 ευρώ

Υ.Γ. Φαρενάιτ 451 η θερμοκρασία στην οποία το χαρτί καίγεται

 

Για περισσότερες πληροφορίες : Φαρενάιτ 451.  

Νίκος Πράσσος

Νίκος Πράσσος

Μου είπε η σύζυγος "τα γράφεις που τα γράφεις δεν τα ανεβάζεις και σε καμιά ιστοσελίδα;" Όπερ και εγένετο.  Η τέχνη ισορροπεί τον τεχνοκρατισμό της Πληροφορικής, που σπουδάσαμε και διδάσκουμε. Συναίσθημα και ορθολογισμός ακροβατούν σε ένα ταξίδι με κοινό παρoνομαστή τη γνώση, επαναπλαισιώνοντας τις υπάρξεις μας μέσα σε έναν κόσμο που συνεχώς αλλάζει, μένοντας συνάμα τόσο ίδιος, όπως και οι άνθρωποί του.