Σαν τους πρωτόπλαστους
Το πρώτο που παρατηρεί κανείς φτάνοντας στο "νησί των Μεγάλων Θεών" είναι η φυσική ομορφιά της Σαμοθράκης. Ο πελώριος ορεινός όγκος του Σάος, που δεσπόζει επιβλητικά, είναι "υπεύθυνος" για την ύπαρξη δεκάδων βαθρών και καταρρακτών, που σχηματίζονται από τους χειμάρρους και τα ποταμάκια που διασχίζουν τα φαράγγια της περιοχής. Τα πλατάνια, που φτάνουν μέχρι και την παραλία, σε συνδυασμό με τους όγκους νερού λειτουργούν ως φυσικός "κλιματισμός" για όσους κυκλοφορούν ανάμεσά τους.
Η Σαμοθράκη είναι ένα ιδιαίτερο μέρος, ανοιχτό προς όλους, χωρίς διακρίσεις. Άνθρωποι από όλο τον κόσμο, κάθε ηλικίας, άτομα με αναπηρία, οι πάντες συνυπάρχουν αρμονικά σε έναν τόπο, που σε γαληνεύει με την ενέργειά του. Δεν είναι τυχαίο πως τα Καβείρια Μυστήρια της Σαμοθράκης στην αρχαιότητα ήταν επίσης προσβάσιμα από τους πάντες, άντρες, γυναίκες, παιδιά, αλλά και δούλους, κάτι που δεν ίσχυε για τα Ελευσίνια Μυστήρια για παράδειγμα. Ένδειξη πως η ενέργεια του μέρους παραμένει αναλλοίωτη μέσα στους αιώνες.
Εντύπωση προκαλεί πως το νησί δεν έχει αναπτυχθεί τουριστικά, σαν οι κάτοικοί του να μην ενδιαφέρονται ή να μη γνωρίζουν το πώς να ενδιαφερθούν. Αυτή όμως η στάση τους (ηθελημένη ή μη) έχει δημιουργήσει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της Σαμοθράκης, που την κάνει μοναδική εντός και εκτός συνόρων, έχοντας διατηρήσει ατόφια τη φυσική ομορφιά της (ομορφιά που κινδυνεύει από τα σχέδια για τη δημιουργία αιολικών πάρκων, παρά το γεγονός πως πρόκειται για περιοχή χαρακτηρισμένη ως Natura 2000). Σε περίπτωση που υπήρχαν οι ξενοδοχειακές μονάδες και τα καταστήματα, που συναντάμε σε άλλα νησιά, θα έχανε τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της.
Στη Σαμοθράκη βρίσκονται δύο camping. To Ελεύθερης Διαβίωσης, που τα τελευταία χρόνια δεν έχει άδεια λειτουργίας και είναι κυριολεκτικά ελεύθερο με δωρεάν είσοδο και υποτυπώδεις υποδομές (μόνο κρύο νερό, τούρκικες τουαλέτες για την καθαριότητα των οποίων υπεύθυνοι είναι οι ίδιοι οι κατασκηνωτές και σχετικά ακριβό κυλικείο), αλλά μέσα στο πράσινο σε μία τεράστια έκταση από πλατάνια και δίπλα στη θάλασσα. Εκεί συνωστίζεται κυρίως νεολαία και μπορείς να ζήσεις στιγμές μοναδικές με το μέρος να σφίζει από ζωή και ενέργεια.
Στο camping στους Βαράδες τα πράγματα είναι καλύτερα. Ζεστό νερό, καθαρές τουαλέτες, λιγότερη σκιά και κόσμος από το πρώτο. Θα μπορούσε να συνδυαστεί η διαμονή με το ελεύθερης διαβίωσης για περισσότερο οικονομικές διακοπές και για να ζήσει κάποιος την εμπειρία και στο πρώτο. Το νησί διαθέτει και ενοικιαζόμενα δωμάτια και μικρές ξενοδοχειακές μονάδες για όσους δεν επιθυμούν την κατασκήνωση, αν και το camping ενδείκνυται στην περίπτωση της Σαμοθράκης, αποτελώντας μέρος της εμπειρίας της.
Σε ότι αφορά τις παραλίες, η συντριπτική πλειοψηφία τους είναι με βότσαλο, με το πέδιλο να διευκολύνει την πρόσβαση στη θάλασσα. Μόνη παραλία με άμμο εκείνη της Παχιάς Άμμου στα νότια. Με ψιλό βότσαλο οι Κήποι στα ανατολικά. Στα Θέρμα και την Καμαριώτισσα η θάλασσα έχει βότσαλο μεγαλύτερου μεγέθους, παντού όμως τα νερά είναι πεντακάθαρα και η αίσθηση του νερού εξαιρετική. Με καραβάκι μπορεί κάποιος να βρεθεί στην αμμουδερή παραλία Κατάρτι και στη συνέχεια στο γεμάτο βοτσαλάκι Βάτο, όπου και υπάρχουν κατασκηνωτές ( με δυνατότητα πρόσβασης στο τελευταίο και με τα πόδια μέσω του ομώνυμου φαραγγιού).
Η Σαμοθράκη, όμως, δεν ξεχωρίζει για τις παραλίες της, αλλά για τις περισσότερες από εκατό βάθρες της. Οι πιο εντυπωσιακές εκείνες στο Φαράγγι του Φονιά και της Γριάς, που βρίσκονται στα Θέρμα. Και στα δύο φαράγγια οι πρώτες βάθρες είναι εύκολα προσβάσιμες.
Στο Φαράγγι του Φονιά η διαδρομή ακολουθεί το ποταμάκι μέχρι την πρώτη βάθρα. Για τη δεύτερη ανηφορίζετε σε απότομο, χωμάτινο μονοπάτι με πέτρες. Στη διχάλα, που συναντάτε, πηγαίνετε αριστερά για να κατηφορίσετε προς τη μεγαλύτερη βάθρα του φαραγγιού. Για την τρίτη και τελευταία χρειάζεται καλύτερο παπούτσι και περισσότερη προσοχή. Απαιτείται περπάτημα για 40 λεπτά περίπου και υπάρχουν περάσματα σε βράχο. Η τρίτη βάθρα έχει περισσότερο καθαρά και κρύα νερά, ενώ στο πίσω μέρος της θα βρείτε και τον μεγαλύτερο καταρράκτη του φαραγγιού.
Το φαράγγι της Γριάς περιλαμβάνει 9 βάθρες με ανοδική πορεία από το ξεκίνημα. Οι πρώτες σχετικά εύκολα προσβάσιμες, με τη δυσκολία να αυξάνει σταδιακά όσο ανηφορίζετε. Σε δύο σημεία απαιτείται αναρρίχηση σε βράχο. Δεν είναι δύσκολη, θέλει, όμως, προσοχή, ειδικά στο σημείο που βρίσκεται δίπλα στον καταρράκτη. Η τελευταία βάθρα στην κορυφή αξίζει πραγματικά τον κόπο.
Επισκεφθήκαμε και τη βάθρα του Ξηροποτάμου, που βρίσκεται κοντά στον ομώνυμο οικισμό σε άλλο σημείο του νησιού, μέσω απλής διαδρομής, χωρίς υψομετρική. Είχε ενδιαφέρον, χάρη στον εντυπωσιακό της καταρράκτη, αν και δεν ήταν το ίδιο περιπετειώδης με τις υπόλοιπες. Μπορείτε να πάτε και στις βάθρες του Χριστού (κοντά σε εκείνες της Γριάς), χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες, όπως και στα ιαματικά λουτρά στα Θέρμα.
Αξίζει να βρεθείτε στη Χώρα της Σαμοθράκης μέρα και βράδυ, για να περπατήσετε στα σοκάκια και να δείτε τα καταστήματά της. Προσεγμένα μαγαζάκια για καφέ με όμορφη θέα. Θα βρείτε στην κορυφή της το Κάστρο της Χώρας με τους Πύργους Γκατιλούζι, που είναι ανακαινισμένοι, χωρίς είσοδο. Ενδιαφέρον έχει και το Λαογραφικό Μουσείο με είσοδο ένα ευρώ και ξενάγηση μαζί. Ο Ιερός Ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου έχει επίσης κάποια εκθέματα στον δεύτερο όροφό του.
Ιδιαίτερης ομορφιάς και αξίας ο αρχαιολογικός χώρος του Ιερού των Μεγάλων Θεών στην Παλαιάπολη, που αξίζει επίσκεψης ( εύκολα προσβάσιμος και από τα camping) για να δείτε τη βάση στην οποία βρισκόταν το παγκοσμίως γνωστό αρχαιοελληνικό άγαλμα της Νίκης, πριν να κλαπεί από τους Γάλλους για να εκτεθεί στο μουσείο του Λούβρου. Ιέρεια των Καβειρίων Μυστηρίων, που διεξάγονταν στον ίδιο χώρο, υπήρξε η Ολυμπιάδα, η μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, η οποία γνώρισε και ερωτεύτηκε τον Φίλιππο Β' στη Σαμοθράκη. Δυστυχώς, το Αρχαιολογικό μουσείο παραμένει κλειστό εδώ και χρόνια προς το κοινό, με την ολοκλήρωση της εσωτερικής του ανακαίνισης να παρουσιάζει καθυστερήσεις, εξαιτίας της έλλειψης χρημάτων.
Σε ότι αφορά τις μετακινήσεις στο νησί, προτείνονται τα ΚΤΕΛ και τα ταξί, όπου αυτό χρειάζεται. Η μεταφορά αυτοκινήτου προς και από το νησί γίνεται με το καράβι της γραμμής από Αλεξανδρούπολη και απαιτείται η έγκαιρη κράτηση των θέσεων, λόγω λίστας αναμονής.
Για την κορυφή του Σάος ακολουθήσαμε το διεθνές μονοπάτι Ε6, ξεκινώντας σχεδόν από την παραλία. Η υψομετρική (1600+ μέτρα) απαιτεί να έχετε μαζί σας μπόλικο νερό και να ξεκινήσετε από τα χαράματα για να γλιτώσετε τον ήλιο. Το πρώτο κομμάτι είναι γεμάτο φτέρες και κουράζει, ειδικότερα, κατά την επιστροφή. Ακολουθεί ένα εντυπωσιακό δάσος από βελανιδιές, που είναι αρκετά ξεκούραστο σε αίσθηση (υπό σκιά, με δροσιά και με θέα που κόβει την ανάσα). Βγαίνοντας από το δάσος, μετά από ώρες, συναντήσαμε ένα μικρό κομμάτι υπό ήλιο με κατάληξη σε μία πηγή, για να οδηγηθούμε μετά στο αλπικό κομμάτι, πριν να φτάσουμε στην πρώτη από τις τρεις κορυφές. Στο σημείο αυτό υπάρχουν σάρες και κάποια περάσματα, που θέλουν προσοχή και ορειβατικό παπούτσι. Οι άνεμοι, στα μέσα Αυγούστου που επιχειρήσαμε την ανάβαση, ήταν θυελλώδεις, δυσχεραίνοντας την πρόσβαση στη δεύτερη κορυφή (που είχε και το πιο δύσκολο πέρασμα της διαδρομής με κενό) και μετέπειτα στην τρίτη και ψηλότερη, που ήταν και η ευκολότερη. Περίπου 10 με 11 ώρες η πορεία με την επιστροφή μαζί.
Τοπική σπεσιαλιτέ το κατσίκι, που βόσκει ελεύθερο σε κάθε σημείο της Σαμοθράκης. Στον Προφήτη Ηλία φάγαμε το πιο γευστικό σε ταβέρνες που σέρβιραν μόνο κατσίκι, με το κιλό, ως κυρίως πιάτο. Στα Θέρμα μπορείτε να βρειτε εξαιρετικά παγωτά από Αλεξανδρούπολη, πολύ πιο γευστικά από τα γνωστά μας.
Το νερό πίνεται από όλες τις βρύσες, που θα συναντήσετε σε σημεία του νησιού και είναι αρκετά κρύο και δροσερό. Επίσης, ο γυμνισμός υφίσταται παντού, σε κάθε παραλία και βάθρα, χωρίς να υπάρχει διαχωρισμός. Η εικόνα των γυμνών σωμάτων δένει άρρηκτα με το τοπίο της Σαμοθράκης και ταιριάζει με τη φυσική ομορφιά του τοπίου.
Όσοι αγαπάτε τη φύση και θέλετε να κάνετε εναλλακτικές διακοπές, σαν την Σαμοθράκη δεν υπάρχει άλλο μέρος. Τόπος παρθένος με ιδιαίτερη ενέργεια, που γαληνεύει ψυχή και πνεύμα. Ένας μοναδικός επίγειος παράδεισος.
Οι φωτογραφίες από το προσωπικό αρχείο του Νίκου Πράσσου.
Το ταξίδι στη Σαμοθράκη έγινε τον Αύγουστο του 2017 με τους Ταξιδευτές.
