Ο ορισμός του "cult" classic
Το Μεσοκαλόκαιρο του Ari Aster καταφέρνει με χαρακτηριστική άνεση να ξεχωρίσει σε μία εποχή που ο αμερικανικός κινηματογράφος μας αφήνει συνεχώς με την αίσθηση του "μία από τα ίδια". Τι και αν το σενάριο είναι προβλέψιμο, με μία "παρέα" φίλων να ταξιδεύει στη Σουηδία για να γνωρίσει από κοντά τις τελετουργίες, τα ήθη και τα έθιμα μίας ομάδας παγανιστών που έχουν τους δικούς τους κανόνες, ο τρόπος απόδοσης αποτελεί σημείο αναφοράς για το είδος των ταινιών τρόμου. Και αν ισχυριστεί κάποιος πως "πατά στα χνάρια" του κλασικού πλέον The Wicker Man, που προκαλεί αίσθηση ακόμη και σήμερα, 50 σχεδόν χρόνια μετά, θέλοντας να "κλέψει" λίγο από τη δόξα του "βασιλιά" του folk horror, η ταινία αποκτά τη δικιά της ταυτότητα, έστω και με δυσκολίες.
Ο Aster και οι συνεργάτες του μελέτησαν τις σκανδιναβικές παραδόσεις, μαζί με εκείνες άλλων βορειοευρωπαϊκών λαών, για να εμπνευστούν τις παγανιστικές λατρείες του εξωπραγματικού μικρόκοσμου του έργου. Εικόνες απαράμιλλης αισθητικής ομορφιάς, γεμάτες με χρώμα και φως, που έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τις στιγμές τρόμου της πραγματικότητάς μας στο ξεκίνημα, καθώς και με εκείνες που εμβόλιμα ακολουθούν, ενισχύοντας την αίσθηση του πρωτότυπου και του αλλόκοτου. Η άρτια κινηματογράφηση με την κάμερα σε συνεχή, αργή κίνηση που σχεδόν "υπνωτίζει", μας έκανε σε στιγμές να θέλουμε να "φωνάξουμε" πως "ο βασιλιάς είναι γυμνός", μπροστά στα σεναριακά κλισέ, την ανεπαρκή ανάπτυξη των χαρακτήρων και την προβλέψιμη εξέλιξη μίας ιστορίας, που περισσότερο λειτουργεί ως "άλλοθι" για την άρτια αισθητική απόδοση.
Ο ίδιος ο Aster, αναφερόμενος στα έργα που τον ενέπνευσαν στην τελευταία δημιουργία του, δε μένει μόνο στις ταινίες τρόμου, αλλά προχωρά και σε εκείνες που αφορούν τις ανθρώπινες σχέσεις με το Scenes from a Marriage του Bergman και το Modern Romance του Albert Brooks να θέτουν το πλαίσιο της προβληματικής συνύπαρξης του πρωταγωνιστικού ζευγαριού. Η Dani (Florence Pugh) προέρχεται από μία τραυματική εμπειρία και προσπαθεί να μαζέψει τα "κομμάτια" της στον κεντρικό ρόλο της ταινίας, με τον Christian (Jack Reynor) να αμφιταλαντεύεται στο πώς να της σταθεί. Αν και η σχέση τους παρουσιάζεται αποσπασματικά, χωρίς ιδιαίτερο βάθος, στο τέλος αναδεικνύεται στο βασικό θέμα του Μεσοκαλόκαιρου.
Αναμενόμενα το έργο διχάζει με τη μεγάλη του διάρκεια, το προσχηματικό σενάριο και την ύπαρξη του τρόμου ως κλίματος και όχι ως "δράσης", που θα κάνει το θεατή να πεταχτεί από το κάθισμά του, να απειλούν τον καταιγισμό των αξιομνημόνευτων εικόνων με το χαρακτηρισμό τους ως "διανοουμενίστικης κουλτούρας" άνευ ουσίας, που μένει αποκλειστικά στον εντυπωσιασμό και την τέρψη του σινεφίλ φιλοθεάμονος κοινού.
Και όμως, είναι τέτοια η κορύφωση με το "βομβαρδισμό" μοναδικών κινηματογραφικών στιγμών στο τελευταίο μισάωρο, που "ρίχνει" κάθε άμυνα εξορθολογίκευσης ή εμπόδιο "ψευτοκουλτούρας", μπροστά σε ένα χείμαρρο συναισθημάτων που συμπαρασύρει τα πάντα, βάζοντας στην άκρη όσους ενδοιασμούς είχαν προηγηθεί.
Αν έχουμε να προσάψουμε κάτι στο Μεσοκαλόκαιρο είναι πως στην προσπάθειά του να συνδυάσει πολλά και διαφορετικά στοιχεία δεν καταφέρνει στο μεγαλύτερο μέρος του να "κρύψει" με το άρτιο περιτύλιγμα τα σεναριακά κενά του, κάνοντας τους πρωταγωνιστές - εισβολείς σε αυτόν τον διαφορετικό κόσμο να μοιάζουνε παράταιροι με τις "ευτυχισμένες" χαμογελαστές εικόνες, όπως παράταιροι νιώθουμε και εμείς με τα όσα διαδραματίζονται στην οθόνη.
Στο κλείσιμο, με τη μεταστροφή των χαρακτήρων - επισκεπτών και την "απώλεια" των χαρακτηριστικών που τους συνδέουν με τη δικιά μας πραγματικότητα, η αλληγορία αποκτά -επιτέλους- συνοχή, η λογική εγκαταλείπεται οριστικά δίνοντας τη θέση της στο συναίσθημα και η "ομορφιά" των κινηματογραφικών εικόνων μεταφέρει τους "τυχερούς", που δεν εγκατέλειψαν το ταξίδι στη διαδρομή, σε μία ανεξήγητη μορφή κάθαρσης, που κάνει τη Μητέρα του Aronofsky να φαντάζει ως υπερβολικό κακέκτυπο της απεικόνισης της ανθρώπινης μοναξιάς και "φάλτσα" κραυγή αγωνίας των δεινών του ανθρώπινου γένους.
Μόλις η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία (μετά το Hereditary) ενός πολλά υποσχόμενου Αμερικανού δημιουργού.
Μεσοκαλόκαιρο / Midsommar (2019) / Είδος: Τρόμου, Μυστηρίου / Σκηνοθεσία: Ari Aster / Διάρκεια: 147'
Το Trailer της ταινίας.
Για περισσότερες πληροφορίες: Μεσοκαλόκαιρο
