Τίποτα λιγότερο από το "τέλειο", λίγο πριν πέσει η αυλαία
Η Μαρία Κάλλας παραμένει η αξεπέραστη ντίβα της όπερας σχεδόν μισό αιώνα μετά τον θάνατό της. Η La Divina («Η Θεϊκή») υψίφωνος έχει σφραγίσει την τέχνη της με το όνομά της, κάνοντας εκατομμύρια ανθρώπους να λατρεύουν τις ερμηνείες της, ακόμη και αν δεν είναι λάτρεις της όπερας, δείγμα σπάνιας καλλιτέχνιδας, η οποία κατάφερε να μαγέψει κοινό και κριτικούς. Η μεγαλειώδης πορεία της συνοδεύτηκε από μία ταραχώδη προσωπική ζωή και την έντονη αμφισβήτηση από μερίδα του Τύπου κατά τις τελευταίες δύο δεκαετίες της ζωής της.
Ο Τέρενς Μακνάλι (Terrence McNally), ο οποίος έχασε σχετικά πρόσφατα τη ζωή του από την πανδημία, επέλεξε ως αφορμή για το έργο μία από τις τελευταίες καταγεγραμμένες στιγμές της "απόλυτης πριμαντόνας", τα σεμινάρια οπερατικής τέχνης που η ίδια παρέδωσε στη Σχολή Τζούλιαρντ της Νέας Υόρκης στις αρχές της δεκαετίας του '70, λίγα χρόνια πριν τον θάνατό της. Έχοντας σταματήσει τις εμφανίσεις της από τα μέσα της δεκαετίας του '60, εξαιτίας προσωπικών προβλημάτων και ανασφαλειών που ένιωθε με τη φωνή της, τα συγκεκριμένα μαθήματα έγιναν σε μία από τις πιο δύσκολες περιόδους για εκείνη.
Ο Μακνάλι ξεκινάει από το τέλος της διαδρομής της Κάλλας για να έχει τη δυνατότητα να αναδείξει το μεγαλείο, αλλά και το δράμα της ζωής της, μέσα από σύντομες αναδρομές στο παρελθόν, ανάμεσα στις "συμβουλές" που δίνει σε τρεις σπουδαστές της. Όταν εκείνοι τραγουδούν τις άριες των Τζουζέπε Βέρντι, Τζάκομο Πουτσίνι και Βιντσέντζο Μπελίνι, η μουσική γίνεται η "γέφυρα" για τις αναμνήσεις της πρωταγωνίστριας και τις ερμηνευτικά πιο δυνατές στιγμές του έργου.
Ουσιαστικά πρόκειται για παράσταση για έναν ρόλο με τους υπόλοιπους να είναι δευτερεύοντες και συνοδευτικοί, συμμετέχοντας περισσότερο με την ιδιότητα του μουσικού, του τενόρου ή της σοπράνο και λιγότερο με αυτή του ηθοποιού. Η Μαρία Κάλλας του Master Class, σε αντίθεση με την ήρεμη εικόνα της επαγγελματία, που έχουμε από τις ανεπίσημες ηχογραφήσεις των μαθημάτων, είναι ένας πολυσχιδής ρόλος αντιθέσεων, εντάσεων και έντονων ερμηνευτικών απαιτήσεων, μία γυναίκα των άκρων, την οποία ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, που υπογράφει τη σκηνοθεσία, επιλέγει να φτάσει στα όριά της στη δικιά του εκδοχή.
Η Μαρία Ναυπλιώτου δίνει ρεσιτάλ ερμηνείας, ενσαρκώνοντας τη Μαρία Κάλλας ψυχή τε και σώματι. Οι εκφράσεις του προσώπου, οι κινήσεις των χεριών, η στάση του σώματος και η κινησιολογία της, οι συνεχείς μεταμορφώσεις σε συμπεριφορά και διάθεση, τα ερμηνευτικά ξεσπάσματα και οι κορυφώσεις υπό τους ήχους της όπερας οδηγούν σε ταύτιση ηθοποιού και πραγματικού προσώπου. Ευάλωτη και δυναμική, ευαίσθητη και αυστηρή, σαρκαστική και τελειομανής, πειθαρχημένη και συντετριμμένη, η απόλυτη ντίβα κυνηγημένη από την ίδια την επιτυχία της και τις θυσίες που απαιτήθηκαν για να την κατακτήσει.
Προκειμένου να ισορροπήσει τις εντάσεις της ερμηνείας της πρωταγωνίστριάς του ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος δίνει μία περισσότερο χιουμοριστική και ανάλαφρη νότα στα υπόλοιπα πρόσωπα από αυτή που περιμέναμε, την οποία και βρήκαμε υπερβολική σε σημεία, χωρίς όμως να ενοχλήσει. Όσο και αν ο ίδιος ο Μακνάλι θέλει να μεταφέρει έναν καταιγισμό συναισθημάτων και στιγμών από τη ζωή της αγαπημένης του πρωταγωνίστριας, αυτές οι ακραίες αντιθέσεις κάνουν τη Μαρία Κάλλας να δείχνει περισσότερο υστερική και κυκλοθυμική σε σημεία, χάνοντας την πιο ανθρώπινη πλευρά της μέσα στον μύθο του έργου. Μικρή η απώλεια μπροστά στην τέρψη του φιλοθεάμονος κοινού, μιας και το τελικό αποτέλεσμα είναι ευχάριστο και καταφέρνει να εντυπωσιάσει, παρά το ότι χάνει σε εσωτερικότητα στις πιο ήρεμες σκηνές του.
Τελικά το Master Class πετυχαίνει να μας παρασύρει στην πλασματική αλήθεια του, κάνοντάς μας να πιστέψουμε πως αυτή ήταν η Μαρία Κάλλας, όπως τη φανταζόμαστε μέσα από τα όσα γνωρίζουμε για εκείνη. Από τον θρίαμβό της στη Σκάλα του Μιλάνου και τον αποτυχημένο γάμο με τον Μενεγκίνι, μέχρι την παθιασμένη σχέση με τον Αριστοτέλη Ωνάση, που υπήρξε ο προσωπικός παράδεισος και η κόλασή της, το κείμενο του Μακνάλι είναι μία καλοστημένη μυθοπλασία, που, ειδικά σε αυτήν την εκδοχή, χαίρεσαι να βλέπεις.
Το πρόβλημα με οτιδήποτε σχετίζεται με την Κάλλας είναι πως η ζωή και η καριέρα της ξεπερνούν τον μύθο. Αυτή ήταν τελικά και η μεγαλύτερη αδυναμία της, που μπορεί από τη μία πλευρά να την έκανε αυτό που είναι, από την άλλη όμως δημιούργησε πίεση, άγχος και ανασφάλεια στο ταλέντο και την τέχνη της. Το τίμημα του να μη μπορεί να συμβιβαστεί με κάτι λιγότερο από το τέλειο με τις θυσίες, την προσήλωση και τη μοναξιά που αυτό συνεπάγεται.
Το ερμηνευτικό πάθος της Μαρίας Ναυπλιώτου μας θύμισε αυτήν την "αδυναμία" και για αυτό την ευχαριστούμε.
Κείμενο: Terrence McNally / Μετάφραση: Στρατής Πασχάλης
Παίζουν: Μαρία Ναυπλιώτου (Μαρία Κάλλας), Εύα Γαλογαύρου (Σοπράνο Α'), Λητώ Μεσσήνη (Σοπράνο Β'), Γιώργος Φλωράτος (Τενόρος), Πέτρος Μπούρας (Πιανίστας), Δημήτριος Ψύλλος (Stage Hand)
Σκηνοθεσία: Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος
Θέατρο Παλλάς
Διάρκεια: 120' (με διάλειμμα)
Τελευταία Παράσταση Παρασκευή 28/1 στις 20:30
Διακεκριμένη 50€ / Α' Ζώνη 35€ / Β' Ζώνη 25€ / Γ' Ζώνη 20€ / Δ' Ζώνη 15€
Το Θέατρο Παλλάς λειτουργεί αμιγώς ως χώρος υποδοχής πολιτών που έχουν εμβολιαστεί πλήρως κατά του COVID-19, ή έχουν νοήσει εντός του τελευταίου εξαμήνου. Το προσωπικό του θεάτρου Παλλάς, είναι εμβολιασμένο κατά του COVID-19, στο σύνολό του. Κατά την είσοδο των θεατών στο χώρο, θα γίνεται έλεγχος των απαραίτητων πιστοποιητικών, καθώς και εγγράφου ταυτοπροσωπίας (δελτίο αστυνομικής ταυτότητας, διαβατήριο, διπλ. οδήγησης).
Για περισσότερες πληροφορίες: Master Class
