Οικογενειακές "Ακτινογραφίες"
Το δείπνο μίας οικογένειας, στην καθιερωμένη μηνιαία συνάντηση των μελών της, γίνεται η αφορμή για μία σύγκρουση χωρίς αναισθητικό, που θα φέρει στην επιφάνεια τα πιο κρυφά μυστικά της. Ένα ακόμα οικογενειακό ψυχογράφημα από τη Σκανδιναβική Χερσόνησο και τον κορυφαίο Σουηδό θεατρικό συγγραφέα, Lars Norén, ο οποίος πρόσφατα έχασε τη ζωή του από την πανδημία.
Πρωταγωνιστές στο "Φθινόπωρο Χειμώνας" (πρωτότυπος τίτλος "Höst och vinter" (1988)) η μητέρα Μαργκαρέτα (Μπέτυ Αρβανίτη), ο πατέρας και γιατρός Χένρικ (Άλκης Παναγιωτίδης) και οι δύο τους κόρες, που εκ πρώτης όψεως δεν έχουν κανένα κοινό, πέρα από τους γονείς τους. Η Άννα (Άννα Καλαϊτζίδου), ανύπαντρη μητέρα, που εργάζεται ως σερβιτόρα, προσπαθώντας να τα βγάλει πέρα με δυσκολία και η παντρεμένη Εύα (Μαρία Καλλιμάνη), που κρύβει τις δικές της ανασφάλειες πίσω από την κομψότητα και την οικονομική της άνεση.
Ξεχωριστές ερμηνείες και εξαιρετικές επιλογές ηθοποιών με την Άννα Καλαϊτζίδου να αποδίδει ιδανικά τα ξεσπάσματα της "αδικημένης" κόρης σε έναν ρόλο με ιδιαίτερες απαιτήσεις, μιας και ο χαρακτήρας της παρουσιάζει έντονες ψυχολογικές μεταπτώσεις, οι οποίες ανάβουν το φιτίλι των εντάσεων, που έρχονται να διαταράξουν την "καθωσπρέπει" εικόνα της οικογένειας στο ξεκίνημα. Στον αντίποδα, η Μαρία Καλλιμάνη αποπνέει έναν αέρα επιτυχίας, η οποία στη συνέχεια αποδεικνύεται πλασματική, ένα όμορφο περιτύλιγμα σε περιεχόμενο γεμάτο κενά, όπως συμβαίνει και στον περίγυρό της. Οι αποκαλύψεις των κοριτσιών οδηγούν στις αμαρτίες των γονέων, που τις βασανίζουν, με τον Άλκη Παναγιωτίδη να "μιλά" περισσότερο με τη σιωπή και την παθητικότητά του σε έναν ρόλο χαμηλών τόνων, που έρχεται σε αντιδιαστολή με τη δυναμική παρουσία της Μπέτυς Αρβανίτη, η οποία και αποτελεί το κεντρικό πρόσωπο της παράστασης, που προσπαθεί να κρατήσει τα θραύσματα, τόσο τα δικά της όσο και των υπολοίπων, στη θέση τους.
Ο Norén μας παρουσιάζει μέσα από τις αντιθέσεις των χαρακτήρων τις εύθραυστες οικογενειακές ισορροπίες και τις συγκρουσιακές δυναμικές, που αναπτύσσονται ανάμεσά τους. Παράλληλα, παρατηρούνται στο έργο μοτίβα, που υποδηλώνουν την οικογενειακή ρουτίνα, η οποία διαταράσσεται από τα λάθη, τα πάθη, τις εντάσεις και τις κρίσεις μεταξύ των μελών της οικογένειας. Ξεκινώντας από το δείπνο, που αποτελεί από μόνο του μία τέτοια συνήθεια, τη δομή της παράστασης με τις εναλλασσόμενες στιγμές ηρεμίας και έντασης, εστιάζοντας κάθε φορά σε ένα από τα πρόσωπα, για να καταλήξουμε σε μικρές λεπτομέρειες, όπως το τραγούδι των παιδιών προς τον πατέρα (κατάλοιπο των ευτυχισμένων στιγμών του παρελθόντος), που κάνει την εμφάνισή του σε διαφορετικά σημεία και φαντάζει παράταιρο μπροστά στις οργισμένες εκρήξεις, που έχουν μεσολαβήσει.
Aυτή η επαναληψιμότητα σε συνδυασμό με τις αταίριαστες εκ πρώτης όψεως αντιδράσεις δημιουργούν την αίσθηση μίας τεχνητής πραγματικότητας, που προσδίδει αλληγορική σημασία στα όσα διαδραματίζονται, με τους πρωταγωνιστές του Norén να παρουσιάζονται λιγότερο ως πρόσωπα και περισσότερο ως σύμβολα των κοινωνικών ρόλων που υποδύονται, μετατρέποντας την οικογενειακή τους ιστορία σε κριτική ματιά του συγγραφέα απέναντι στον ίδιο τον θεσμό.
Το στήσιμο της παράστασης, με τη μινιμαλιστική προσέγγιση στα σκηνικά και την αναγραφή του προσώπου - ρόλου, που βρίσκεται στο επίκεντρο ανά πράξη, στη φωτεινή ένδειξη επί σκηνής, υποστηρίζει αυτήν την οπτική, σε έναν ιδανικό θεατρικό χώρο με τους θεατές σε απόσταση αναπνοής από την επεισοδιακή οικογενειακή συνάντηση. Αφαιρώντας τα επουσιώδη, δίνεται έμφαση στις ερμηνείες και τις ιδιαιτερότητες του κειμένου, διευκολύνοντας την αποκάλυψη της σύνθετης δομής της παράστασης.
Οι απότομες εναλλαγές κλίματος και διάθεσης, τα περιγραφόμενα μοτίβα, οι αποσπασματικοί διάλογοι, δίχως ουσιαστικές απαντήσεις στις βασανιστικές αποκαλύψεις που διαδέχονται η μία την άλλη, δημιουργούν ερωτηματικά σε σχέση με το αν τα όσα παρακολουθούμε συμβαίνουν πραγματικά, αν γίνονται σε μία συνάντηση ή σε περισσότερες συνευρέσεις (η αλλαγή της διαρρύθμισης του χώρου ενισχύει αυτήν την αίσθηση), αν είναι τα λεγόμενα ή οι (υποσυνείδητες) σκέψεις των πρωταγωνιστών με τη σκηνοθεσία του Νίκου Μαστοράκη να αναδεικνύει ιδανικά τους συμβολισμούς και τον πολυεπίπεδο χαρακτήρα του έργου.
Αναμενόμενα αυτή η απόδοση είναι πιο απαιτητική για τον θεατή, μιας και η ιδιοφυία του κειμένου δε βρίσκεται στην εξέλιξη της ιστορίας και τις σεναριακές ανατροπές, που είναι πιο "εύπεμπτες" και μπορούν να κεντρίσουν το ενδιαφέρον ευκολότερα, αλλά στην αποδόμηση της σύγχρονης οικογένειας και των ρόλων των μελών της, που αντιμετωπίζονται περισσότερο ως κοινωνικές κατασκευές με το τίμημα που αυτό συνεπάγεται για τους πραγματικούς εαυτούς μας.
Τελικά πόσο αληθινές είναι οι οικογενειακές σχέσεις και ποια η σημασία τους; Πόσο ειλικρινής και ουσιαστική η επικοινωνία στο οικογενειακό περιβάλλον; Πού βρίσκεται ο άνθρωπος και πού η κοινωνική σύμβαση και ο ρόλος;
Στο κλείσιμο ολοκληρώνεται ένας τελευταίος κύκλος με την οικογένεια να επανέρχεται στις καθημερινές συζητήσεις με τις οποίες και αρχίζει η παράσταση, σαν να μην είχαν υπάρξει ποτέ όλα όσα προηγήθηκαν. Μένουν η "αγάπη" (με ή χωρίς εισαγωγικά) και τα τραύματα, μαζί με τα χάπια, το αλκοόλ και τις λοιπές εξαρτήσεις, που συμπρωταγωνιστούν σε λευκό φόντο, κρατώντας αυτήν την οικογένεια "δεμένη".
Κείμενο: Lars Norén / Μετάφραση: Γιώργος Δεπάστας
Παίζουν: Μπέτυ Αρβανίτη, Άννα Καλαϊτζίδου, Μαρία Καλλιμάνη, Άλκης Παναγιωτίδης
Σκηνοθεσία: Νίκος Μαστοράκης
Θέατρο Οδού Κεφαλληνίας
Διάρκεια: 110' (χωρίς διάλειμμα)
Τετάρτη 20:00 / Πέμπτη - Παρασκευή - Σάββατο 21:00 / Κυριακή 20:00 (έως 9/1/22)
Τετάρτη - Πέμπτη - Παρασκευή: Κανονικό 15€ / Φοιτητικό 13€
Σάββατο: Κανονικό 18€ / Φοιτητικό 15€
Κυριακή: Κανονικό 16€ / Φοιτητικό 13€
Υπενθυμίζεται πως το Θέατρο οδού Κεφαλληνίας με κύριο μέλημά του πάντα την ασφάλεια των θεατών του θα υποδέχεται μόνο θεατές με πιστοποιητικό εμβολιασμού ή πιστοποιητικό νόσησης τελευταίων 6 μηνών, τηρώντας αυστηρά όλα τα πρωτόκολλα υγιεινής και ασφάλειας που προβλέπονται από τη σχετική νομοθεσία.Το Θέατρο διαθέτει ειδικά μηχανήματα με υπεριώδεις ακτίνες για τους ιούς και φίλτρα κατακράτησης σωματιδίων υψηλής αποτελεσματικότητας ΗΕPΑ.
Για περισσότερες πληροφορίες (επίσημη ιστοσελίδα του θεάτρου) : Φθινόπωρο Χειμώνας
