Η Κατερίνα Λουκίδου μίλησε στην Εύα Κακλειδάκη για το νέο της θεατρικό έργο "Αναμονή" από τις εκδόσεις "Βακχικόν", που παρουσιάζεται αύριο, στις 7 μ.μ. στον "κήπο του Μουσείου" (Αρχαιολογικού). Θα μιλήσουν ο συγγραφέας Θανάσης Τριαρίδης και η σκηνοθέτις Αναστασία Κουμίδου. Θα διαβάσουν αποσπάσματα οι ηθοποιοί Καλλιρρόη Μυριαγκού, Δημήτρης Γεωργαλάς και Κωνσταντίνος Δημητρακάκης και τη σκηνοθετική επιμέλεια έχει η Αναστασία Κουμίδου.
Κατερίνα ποια ανάγκη σου σε οδήγησε στη συγγραφή θεατρικών έργων;
Είχα πάντα μια ανάγκη να φτιάχνω και να διηγούμαι ιστορίες. Ίσως η πραγματικότητα να μη μου αρκεί ή να μη με χωράει.
Όσο για την επιλογή της θεατρικής φόρμας, αυτό είναι πιο ξεκάθαρο. Το θέατρο εστιάζει στην κρίσιμη στιγμή γεγονότων και ανθρώπων, απαιτεί μια συμπύκνωση νοημάτων και μια οικονομία ταυτόχρονα και αυτό για μένα είναι πρόκληση.
Το νέο σου θεατρικό έργο το ονόμασες «Αναμονή»; Γιατί;
Η κεντρική σχέση του έργου, αυτή της αποκλειστικής νοσοκόμας με τον ετοιμοθάνατο ασθενή της, είναι εμπνευσμένη από το θαυμάσιο ποίημα του Θανάση Τριαρίδη «Αναμονή 1933» που αναφέρεται στις τελευταίες μέρες του Κωνσταντίνου Καβάφη. Στο δικό μου έργο ενώ φαίνεται ότι είναι η αναμονή θανάτου του ασθενή, τελικά βλέπουμε ότι αφορά την αποκλειστική του νοσοκόμα, τη Γκαϊανέ. Να πω επίσης ότι την περίοδο που έγραφα βρισκόμουν σε μια τεράστια, παρατεταμένη αναμονή σε προσωπικό επίπεδο. Όχι θανάτου ευτυχώς, το αντίθετο. Είναι μια πολύ ιδιαίτερη λέξη για μένα.
Τι είναι αυτό που εσύ αναμένεις;
Η Αναμονή μου τελείωσε. Τώρα αναμένω μια σύγκλιση πολλών μικρών προσωπικών επαναστάσεων απέναντι σε αυτό που συμβαίνει στον κόσμο.
Από πού εμπνεύστηκες το συγκεκριμένο σου θεατρικό έργο;
Πριν από τρία χρόνια ακριβώς, στις 29 Ιουνίου 2019, η αδήλωτη αποκλειστική νοσοκόμα Γκαϊανέ Καζαρτζιάν (ή Κασαρτζιάν) πήδηξε κυνηγημένη από το παράθυρο του πρώτου ορόφου του Νοσοκομείου Νίκαιας και σκοτώθηκε. Η αδυναμία διαχείρισης αυτού του άδικου θανάτου, της συστημικής δολοφονίας αυτής της γυναίκας, υπήρξε η έμπνευση αυτού του έργου. Ήθελα να της προσφέρω ένα τέλος που θα είχε κάποιο νόημα. Ήθελα να τη φροντίσω.
Υπάρχει κάτι συγκεκριμένο που θα ήθελες να αποκομίσει ο αναγνώστης διαβάζοντάς το;
Την ομορφιά των ανθρώπινων σχέσεων, της αγάπης, που είναι υπεράνω χωροχρόνου. Και θα ήθελα να αναδείξω τις αόρατες γυναίκες, που φροντίζουν τους ανθρώπους μας.
Σε συνέντευξη σου έχεις πει ότι περιμένεις να έρθει η έμπνευση, προσπαθώντας να τη δελεάσεις. Πώς το επιτυγχάνεις αυτό;
Η έμπνευση είναι ένα πουλάκι που έρχεται και φεύγει, δεν σημαίνει πάντα ότι θα καθίσει στο κλαρί σου. Βρίσκω ότι πολλές φορές είναι μεταδοτική, επομένως όλες οι μορφές τέχνης μπορούν να την προκαλέσουν. Αυτόν τον καιρό προσπαθώ να τη δελεάσω μέσω της ομάδας θεατρικής γραφής playgroup στην οποία συμμετέχουμε θεατρικοί συγγραφείς.
Παρόλο που υπάρχει αξιόλογο υλικό από σύγχρονους θεατρικούς συγγραφέας, λίγα έργα καταφέρνουν να ανέβουν στο θεατρικό σανίδι. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Ο πρώτος λόγος σχετίζεται με την ελλιπή επικοινωνία συγγραφέων και λοιπών ανθρώπων του θεάτρου. Για τον λόγο αυτόν το 2020 σχεδιάσαμε με τον συγγραφέα Μάνο Κουνουγάκη την πλατφόρμα ελεύθερης ανάγνωσης θεατρικών έργων playground. (play-ground.gr) και από τότε έχω τη χαρά να διαβάζω σχεδόν κάθε εβδομάδα ένα νέο ελληνικό θεατρικό έργο. Θα έλεγα ότι υπάρχουν πολλά αξιόλογα έργα νέων Ελλήνων συγγραφέων εκεί έξω, τα οποία όμως παραμένουν στα αζήτητα.
Ωστόσο υπάρχουν και δύο άλλοι πολύ βασικοί λόγοι: η επιφυλακτικότητα απέναντι στους Έλληνες συγγραφείς και η απουσία επένδυσης της πολιτείας στο νέο ελληνικό θέατρο.
Σκηνοθέτες και παραγωγοί προτιμούν θεατρικά ξένων συγγραφέων. Ποιος θεωρείς ότι είναι ο λόγος;
Γράφονται εξαιρετικά έργα στο εξωτερικό. Όταν φτάνουν εδώ, συνήθως έχουν περάσει κάποιο φίλτρο, έχουν δοκιμαστεί στο κοινό, έχουν κερδίσει βραβεία κλπ. Επομένως κάμπτουν την πρώτη επιφύλαξη παραγωγών και θεατών.
Είναι όμως και η δυσκολία της συνεργασίας με το συγγραφέα. Ο συγγραφέας (θα έπρεπε να) έχει άποψη για την παράσταση, ίσως διαφωνήσει με κάποιες σκηνοθετικές προσεγγίσεις ή με το γνωστό «κόψιμο» των έργων. Δεν είναι όλοι οι συντελεστές, σκηνοθέτες και συγγραφείς έτοιμοι να τηρήσουν τα όρια του κάθε ρόλου. Θα έλεγα όμως ότι στην Ελλάδα ο/η νέος/α συγγραφέας βρίσκεται σε πολύ ευάλωτη θέση.
Ο Τζωρτζ Μπερναντ Σω έχει πει “Η ποιότητα ενός θεατρικού έργου είναι η ποιότητα των ιδεών του". Ποια είναι για εσένα η ποιότητα ενός έργου;
Σίγουρα η ποιότητα και η αλήθεια των ιδεών επηρεάζει άλλα σημαντικά στοιχεία όπως το βάθος των χαρακτήρων και των σχέσεων. Για μένα είναι σημαντικό να υπάρχει και ένας ρυθμός, μια οικονομία, μια χορογραφία των λέξεων.
Τι απαιτείται προκειμένου εμπιστευτεί ένας σκηνοθέτης παραγωγός το θεατρικό έργο ενός σύγχρονου συγγραφέα;
Έρωτας και αναρχία.
Ποιος είναι ο επόμενός σου στόχος;
Θα ήθελα πολύ να δω την Αναμονή στο σανίδι από συντελεστές που έχουν μια ταύτιση αισθητικής και ανάγκης. Στα σχέδιά μου είναι και η μετάφραση ενός έργου μου και η διακίνησή του στο εξωτερικό. Επίσης, πολύ σημαντική για μένα είναι η ανάπτυξη της κοινότητας των θεατρικών συγγραφέων μέσω του playGRound.
